Corsos
Corsos Corses | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() ![]() | |||||||||
| |||||||||
Corso y francés. | |||||||||
Catolica romana | |||||||||
Atros pueblos latins |
Os corsos son os habitants nativos de Corcega. Son uns 250.000 habitants y charran un romance italico pareixito a lo toscano pero estandarizato como una luenga propia. A mayoría son catolicos. Muitos corsos emigroron u han emigrato recientment ta Italia, Francia u as antigas colonias de Francia.
Modo de vida tradizional[editar | editar código]
Bi ha poblatos de chent sedentaria y poblatos de chent transuant.
Organización social[editar | editar código]
Bi ha familias extensas, unas relacions economicas, socials y politicas dirichitas por o clientelismo. A vendetta ye tipica d'a sociedat tradicional corsa, y encara que no en ye exclusiva, los ha feito famosos en Francia.
Historia[editar | editar código]
Encara que os reis d'a Corona d'Aragón se proclamaban reis de Corcega, nunca no han dominato de verdat a isla. A Republica de Chenova ha tenito més control sobre os corsos que no atros estatos. Dende 1768 Corcega pasó a depender de Francia. O estato francés acabó con a piratería en Corcega. En a revolución francesa Corcega quedó més vinclata a Francia, y estió o corso Napoleón Bonaparte qui prenió o poder dimpués en Francia. En o sieglo XIX os corsos que quereban puyar socialment emigraban u s'alistaban en l'Exercito francés. Muitos participoron en a expansión colonial francesa, y centenars de mils emigroron t'Alcheria. Quan os corsos emigratos fuoron repatriatos en a decada de 1960 Corcega se modernizó.
En l'actualidat as actividatz tradicionals d'o interior son en crisi y o torismo se i desembolica. Se produce un cambio cultural que se denuncia como "colonialismo interno" y bi ha un nacionalismo con una versant terrorista. En a decada de 1980 o gubierno francés atorgó una amnistía y una devolución de poders a las organizacions rechionals. L'autonomía corsa fue ixamplata en 1991.
Corsos famosos[editar | editar código]
- Napolión Bonaparte, politico y melitar.
- Pasquale Paoli, politico, melitar y patriota.
- Laetitia Casta, modelo.