Bula de Lucio III

De Biquipedia
(Reendrezau dende Bula de Luzio III)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

La Bula de Lucio III ye un documento escrito en 1182 que confirma la patrimonialidat de las Ilesias de Calatayú y la suya comunidat d'aldeyas d'alcuerdo con lo que establió Alifonso I lo Batallero en lo Fuero de Calatayú.

Aspectos linguisticos[editar | modificar o codigo]

Lo texto ye en latín, bi ha toponimos en aragonés (Berdello, Castellon, Cervera, Terrer, Turrillo, Vadiello), pero la mayoría de los toponimos son latinizatos (Fontes, Rosca, Paracollos, Petra, Turealba, etc...).

Dilectis filiis presbiteris et clericis de Calatajub et de termino suo salutem et apostolicam benedictionem. Justis petentium desideriis dignum est Nos faciiem prebere assensum et vota que a rationis tramite non discordant affectu sunt prosequente complenda. Ea propler, dilecti in domino filii, vestris justis poslulationibus grato concurrentes assensu, ecclesias vestras de Calatajube, et de termino suo cum ómnibus pertinenciis suis, ecclesiam sáncte Marie medie ville, cum pertinenciis suis, Ecclesiam sancti Andree cum pertinenciis suis, Ecclesiam sancti Johannis de Vallupiel cum pertinenciis suis, Ecclesiam sáncte Marie cum pertinenciis suis, Ecclesiam sancti Jacobi cum pertinenciis suis, Ecclesiam Sancti Petri Serranorum cum pertinenciis suis, Ecclesiam sancti Martini cum pertinenciis suis, ecclesiam sancti Salvatoris cum pertinenciis suis, Ecclesiam sancti Petri Francorum cum pertinenciis suis, Ecclesiam santi Torquati cum pertinenciis suis, Ecclesiam sancti Dominici cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Miedes cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Castellon cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Marha cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Duron cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Villalba cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Sediles cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Rosca cum pertinenciis suis, Ecclesiam d'Orera cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Viver cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Finoges cum pertinencis suis, Ecclesiam de Pleytas cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Marach cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Brea cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Savinian cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Paracollos cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Embit cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Viver de la Sierra cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Turealba cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Cervera cum pertinenciis suis, Ecclesiam d'Aninione cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Villarubea cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Vadiello cum pertinenciis suis et de Forcaxo, Ecclesiam de Berdello cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Villosca cum pertinenciis earum, Ecclesiam de Turrillo cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Moros cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Monubles cum pertinencüs suis, Ecclesiam de Alfama cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Boverca cum perlinenciis suis, Ecclesiam de Castellón cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Ateca cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Terrer cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Xarava cum pertinenciis suis, Ecclesiam d'Ibdes cum pertinencüs suis, Ecclesiam de Cocos cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Petra cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Monterde cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Flumes cum perlinenciis suis, Ecclesiam de Cenvalla cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Tiestos cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Cubel cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Pardos cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Avanto cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Monobrega cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Castellonciello cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Alfarba cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Aceret cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Athea cum pertinenciis suis, Ecclesiam de Montón cum pertinenciis suis

Copias[editar | modificar o codigo]

L'orichinal d'este documento y de la Bula de Lucio III, yeran en tan mal estato a fins de lo sieglo XIII que Alifonso III ordenó reparar lo manuscrito, confirmando de nuevo lo fuero. No se conserva ni l'orichinal ni la confirmación de lo fuero, y en tenemos només que bellas copias con modificacions:

En las copias tardanas, como la edición de Bofarull, bels toponimos en aragonés (Berdello, Castellon, Castellonciello) ya ofrexen grau de castellanización (s'escriben Berdeyo, Casteyon, Casteyonciello). En la copia de l'archivo de Barcelona encara que se leiga Berdello y Castellon se puet leyer ya Forcaxo como castellanización u como pronunciación local de Forcallo en l'aragonés de las comunidaz aragonesas.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

  • Enrique Flórez, Manuel Risco, Antolín Merino España sagrada: theatro geographico-historico de la Iglesia de España : origen, divisiones, y limites de todas sus provincias ; antiguedad, traslaciones, y estado antiguo, y presente de sus sillas, con varias dissertaciones criticas. Tratado LXXXVII. la Santa Iglesia de Tarazona en sus estados antiguo y moderno pp359 [1]. Marin, 1865.
  • Enrique Flórez de Setién y Huidobro España sagrada, continuada por la Real Academia de la Historia: Tratado LXXXVII. La Santa Iglesia de Tarazona en sus estados antiguo y moderno, pp359. Real Academia de la Historia. Imprenta de José Rodríguez, 1865 [2]