Bosanska Krajina

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Bosanska Krajina.

Bosanska Krajina u, literalment, Muga Bosnia (en serbio, bosnio y croata Bosanska Krajina u Босанска Крајина, en turco Bosna sınır boyu) ye una rechión cheografica situada en a parti occidental de Bosnia y Herzegovina enclavada entre tres ríos: Sava, Glina, Vrbas y Vrbanja. Amás, ye una entidat historica de Bosnia y Herzegovina dende o punto d'anvista economico y cultural.

A suya ciudat prencipal y centro historico ye Banja Luka. Atras localidaz importants son Laktaši, Čelinac, Skender Vakuf, Kotor Varoš, Bosanska Gradiška, Bosanska Dubica, Bosanski Novi, Prijedor, Sanski Most, Bosanski Petrovac, Ključ, Šipovo, Mrkonjić Grad, Drvar, Glamoč, Bosansko Grahovo, Jajce, Bihać, Bosanska Krupa, Cazin, Bužim, y Velika Kladuša.

Bosanska Krajina, como tal, no poseye mugas propias ni representación politica en a estructura actual de Bosnia y Herzegovina, encara que conta con una identidat cultural y historica cerenya formada a o largo d'o tiempo. O territorio de Bosanska Krajina se troba dividiu entre as dos entidaz constituyents d'o país: a Republica Serbia y a Federación de Bosnia-Herzegovina, correspondiendo-se alto u baixo con o cantón bosnio de Una-Sana y a rechión serbobosnia de Banja Luka.

L'extremo noroccidental de Bosanska Krajina tamién ye conoixiu como Cazinska Krajina, nombre derivau d'a localidat de Cazin.

Nombre[editar | modificar o codigo]

Entre os sieglos XVI y XIX o territorio situau entre os ríos Una y Vrbas yera dito Croacia turca.[1][2][3] Iste nombre fue emplegau por topografos militars austriacos que treballoron en a comisión de mugas austro-otomana como consecuencia d'o Tractau de Karlowitz de 1699.[1] A mitat d'o sieglo XIX o nombre Croacia turca fue reemplazau por os cartografos por o de Bosanska Krajina.[1]

Demografía[editar | modificar o codigo]

A población d'a rechión yera d'alto u baixo un millón d'habitants en o periodo previo a la Guerra de Bosnia.

A composición etnica de Bosanska Krajina, seguntes datos d'o censo de 1991, yera de:

Historia[editar | modificar o codigo]

As guerras relacionadas con a expansión de l'Imperio Otomán y o suyo retacule posterior despobloron esta rechión de población orichinariament croata. As mugas entre l'Imperio Otomán y Austria se facioron dependendo d'as fortalezas que controlaba cada estau y d'o territorio que podeba estar bombardeyau dende ixas fortalezas, d'astí que a muga prenese un trazau sinuoso con succesivos cerclos d'alcance arredol d'ixas fortalezas.

Os otomans establioron en Bosanska Krajina aliaus cristianos ortodoxos (conoixius como vlacos pero en gran mesura serbios). En Bihać manimenos, (que se convertió en o cabo occidental d'a Bosnia Otomana), i establioron eslaus islamizaus que dimpués serían bosnios.

A composición d'a población actual de Bosanska Krajina, mas que mas en a ciudat de Banja Luka, se vió muit modificada debiu a la limpieza etnica y atros crimens de guerra mientres a Guerra de Bosnia, entre 1992 y 1995.

En o encomienzo d'a guerra buena part d'a rechión cayó en mans d'a mayoría serbia, de fueras d'a bolsa de Bihać, d'esclafant mayoría bosnia. De fueras d'a persecución d'os bosnios y croatas, a rechión se veyeba poco afectada por a guerra porque os combates se produciban en as marguins con atras rechions y os no serbios retaculaban de contino.

Manimenos, a la fin d'a guerra se producioron unas espectaculars ofensivas croatas dende Herzegovina occidental y dende a mesma Croacia, que chunto con as ofensivas bosnias facioron pinza y facioron retacular a los serbios dica fer periglar as suyas posicions en a mesma Banja Luka. A Paz de Dayton de 1995 ratificó o ixamplamiento d'a zona baixo control bosnio a l'este d'a bolsa de Bihać y a ocupación por part d'os croatas d'una zona de mayoría serbia pero poco poblada chunto a Herzegovina occidental y Croacia. Estos territorios quedoron en a Federacija constuindo un corredor que li daba mes viabilidat y que permitiba una millor defensa d'as posicions croatas de Dalmacia.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. 1,0 1,1 1,2 (en) (2001), The War in Croatia and Bosnia-Herzegovina 1991-1995, Taylor & Francis. ISBN 0-7146-8201-2.
  2. (en) "Bosnia and Herzegovina". 1911 Encyclopædia Britannica. LoveToKnow. http://www.1911encyclopedia.org/Bosnia_and_Herzegovina. Retrieved 2010-06-18 
  3. (en) "{{{title}}}". Hrvatski geografski glasnik (69/1).

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]