Ir al contenido

Archiducau d'Austria

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Archiducau d'Austria
Erzherzogtum Österreich
Vasallo d'o Sacro Imperio Romano Chermanico
1156 — 1804
Bandera Escudo d'armas
Situación de Archiducau d'Austria
Situación de Archiducau d'Austria
Os dominos hereditarios d'os Habsburgo de 1477 en narancha
Capital Viena
Idioma oficial
 • Atros idiomas
Austro-bavaro
esloveno
Relichión catolicismo
Gubierno Monarquía
 • O markgraf se converte en duque con o Privilegium Maius 1156
 • Proclamación de l'Imperio Austriaco 11 d'agosto de 1804

L'Archiducau d'Austria estió un d'os estaus mes importants d'o Sacro Imperio Romano Chermanico, y centro d'a monarquia d'os Habsburgo y o precursor de l'Imperio Austriaco con capital a Viena y gobernau por l'Archiduque d'Austria.

O suyo orichen ye en a Marchia Orientalis de l'Imperio Carolinchio, perdida cuan plegoron os hongaros, y recuperada dimpués d'a Batalla de Lechfeld. En o territorio recuperau arriban nuevos pobladors que chermanizan un país antes eslau; d'astí entadebant os eslaus d'este territorio controlau por alemans d'orichen bayoario serán os eslovenos. O territorio se converte en una d'as marcas d'o Sacro Imperio Romano Chermanico, contra eslaus y hongaros y nombran a un markgraf. En l'anyo 976 l'emperador Otón II nombra markgraf a Leopoldo I d'a Casa de Babenberg. En un texto de l'anyo 996 se fa mención d'a marca como Ostarrîchi, estando a primera mención d'Austria u Österreich.

En 1359, o Privilegium Maius fue utilizau por o duque Rodolfo IV d'Austria pa fer puyar o estau de ducau a archiducau, pero l'acción no fue reconoixida por o Sacro Imperio Romano Chermanico. Ernesto estió o primero en prener o títol. L'archiducau no fue reconoixiu formalment dica que os Habsburgo prenioron os reinos de l'Imperio en l'anyo 1453 con Frederico III.

Austria yera o solo estat que siempre se nombraba como archiducay, y dende o sieglo XVI, os miembros d'a casa d'os Habsburgo prenioron o títol d'archiduque "u d'as princesas similars d'a sangre" en atras casas reyals europeas. Dende 1512 con a reforma de l'imperio, l'archiducau estió tamién centro d'un d'os cerclos imperials, o Cerclo Austriaco, que estió basicament unir as tierras d'os Habsburgo.

En 1804, Francisco I d'Austria, dimpués d'a desintegración d'o Sacro Imperio con a derrota en a guerra d'a Tercera Coalición debant d'os exercitos de Napoleón Bonaparte, promovió o cambeo d'archiducau a Imperio Austriaco, como a reacción a la proclamación d'o Primer Imperio Francés.

Mencions en fuents aragonesas

En "La Flor de las Ystorias d'Orient" s'escribe ducat de ostaricha u Staricha:

apres de Aquesto los tartaros passaron deues alamanna et fueron tanto que plegaro(n) ala ribera de vn Rio qui corre por el ducat de ostaricha los tartres cuydaron passar por vn puent que aqui auia mas el duch de staricha fizo fornir el pue(n)t et assi no pudieron passar auant los tartres