Ir al contenido

País Valenciano

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
País Valenciano
Comunidad Valenciana
Comunitat Valenciana
Comunidat autonoma d'Espanya
Escudo de  País Valenciano
Bandera Escudo
Entidat
 • Estato
Comunidat autonoma
Espanya
Capital Valencia[1]
Subdivisions 32 comarcas
Idioma oficial Valenciano y castellano
Superficie
 • Total
Pos. 8 de 19
23 255 km²
Población
 • Total (2019)
 • Densidat
Pos. 4 de 19
5 003 769 hab.
219,81 hab/km²
‎Chentilicio Valenciano/a[2]
ISO 3166-2 ES-VC
President d'o País Valenciano Carlos Mazón Guixot[3]
(Partido Popular)
Estatuto d'autonomía 10 d'abril de 1982
Día d'o País Valenciano 9 d'octubre

Pachina web oficial

O País Valenciano u Comunidat Valenciana (País Valencià u oficialment Comunitat Valenciana en valenciano; País Valenciano u Comunidad Valenciana en castellano) ye una comunidat autonoma d'Espanya situata en l'este d'a Peninsula Iberica. O suyo territorio, d'o que fan parte as provincias de Alicant, Castellón, y Valencia, ye o de l'antigo Reino de Valencia, que fue abolito en 1707 con os Decretos de Nueva Planta.

Mugas

Muga a lo norte con Catalunya y Aragón, a l'ueste con Castiella-La Mancha y con Aragón tamién, y a lo sud con a Rechión de Murcia.

Gubierno y administración autonomicos

O conchunto d'as institucions d'autogubierno d'a Comunidat Valenciana constituye a Cheneralidat Valenciana (Generalitat Valenciana en valenciano). Fan parte d'a Cheneralidat: as Corz Valencianas u Corts, o President y o Gubierno valenciano u Consell.

O president d'a Cheneralidat ye tamién o president d'o Gubierno valenciano.

A potestat lechislativa drento d'a Comunidat, en materias d'a suya competencia, corresponde a las Corz Valencianas, que representan a o pueblo valenciano a traviés d'os suyos 99 parlamentarios.

Historia

Enantes d'o trestallamiento en taifas las cronicas musulmanas en charran como o balad Balansiyya u districto d'a ciudat de Valencia.

Os orichens d'o País Valenciano como lo conoixemos se remontan a lo historico Reino de Valencia que yera drentro de la Corona d'Aragón y lo creyó Chaime I en o sieglo XIII en o contexto d'a conquista d'os reinos de taifas islamicos de Valencia, Denya, y parti de Murcia, y posterior colonización feudal a mans de catalans y aragoneses que trayeban tamién atros cristianos d'atras tierras.

Lo reino creyato por Chaime I desaparixió en lo legal en 1707 por os Decretos de Nueva Planta d'o rei Felipe V d'Espanya. En os zaguers anyos d'o sieglo XIX i habió movimientos cantonalistas, (o d'Alcoi), como en atras zonas d'Espanya (Cartachena). Tamién naixioron reivindicacions rechionalistas y mesmo nacionalistas de signo catalanista que continoron en lo sieglo XX, que creyoron en bels sectors una reacción de signo contrario que encara existe.

En 1982 consiguió un Estatuto d'Autonomía que ha estato reformato en 2006.

Se veiga tamién

Portal Artículos relacionados con País Valenciano

Referencias

  1. (es) Gran Atlas Universal: España (Tomo 6), Salvat Editores,S.A. , ISBN 84-345-9788-8, 1998, p. 58
  2. (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024.
  3. (es) Arturo Cervellera: Mazón, presidente tras pactar con Vox sin renunciar a acuerdos con la izquierda, en Las Provincias, 13 de chulio de 2023.