Urán (mitolochía)

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo ye sobre un dios d'a mitolochía griega; ta atros usos, se veiga Urán.
A castración d'Urán, fresco de Giorgio Vasari y Cristofano Gherardi, c. 1560 (Sala die Cosimo I, Palazzo Vecchio, Florencia).

En a mitolochía clasica, Urán (en griego antigo Οὐρανός Ouranos, "cielo", latinizau Uranus) ye o dios primordial d'o cielo. En a mitolochía griega yera personificau como fillo y esposo de Gea, a Mai Tierra. Toz dos estioron antipasaus d'a mayoría d'os dioses griegos, pero garra culto dirichiu dreitament a Urán sobrevivió dica a epoca clasica,[1] y o dios no amaneixe entre los temas comuns d'a ceramica griega antiga. Manimenos, a Tierra, o Cielo y Estichia podeban unir-se en una solemne invocación en a epica homerica.

A mayoría d'os griegos consideraban que Urán yera un dios primordial (protogenos), y no le asignaban pais. Baixo a influencia d'os filosofos, Cicerón afirma en De natura deorum que yera descendient d'os antigos dioses Eter y Hemera, l'Aire y o Día. Seguntes os himnos orficos, Urán yera o fillo d'a diosa d'a nueit, Nix. O suyo equivalent en a mitolochía romana yera Caelus (de caelum, en latín "cielo").[2]

Etimolochía[editar | modificar o codigo]

O teonimo Ouranos griego se remonta a la mesma radiz indoeuropea que o teonimo Varuna en sanscrito.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Sobre os Titans, Kerényi (1951:20) escribió: «No los consideramos como dignos de culto en garra traza, con a sola excepción, talment, de Crono y tamién de Helios
  2. Homero, Ilíada xv.36 y sig; Odisea v.184 y sig.