Telecabina

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Telecabina en a Expo 2008 en Zaragoza
Telecabina en a estación d'esquí de Pandicosa

Una telecabina ye una remontadera pareixida a una telecadiera desembragable pero a on lo que pencha d'o cable no son simplas cadieras a la intemperie sino cabinas zarradas.

Tanto a o prencipio como a o final, as cabinas circulan guidadas por una mena de carrils a baixa velocidat, permitindo a la chent dentrar-ie u salir-ne, con as correspondients obreduras y tancaduras automatizadas de puertas. En o meyo, enganchadas a o cable, circulan a una velocidat mayor.

Una versión más gran y sofisticada d'as telecabinas son os funitels, que en cuentas de tener as cabinas penchando d'un solo cable, las tienen penchando de dos.

D'antis mas as cabinas presentaban a sobén una forma d'elipsoide que les feba pareixer uevos, pareixiu que se veyeba incrementau por o feito de que s'ubriban totalment por a metat, como si un uevo se crebase. Ye por ixo que popularment tamién se conoixe a las telecabinas como uevos.

Capacidat[editar | modificar o codigo]

A suya capacidat puet variar muito, entre as 4 y as 16 personas por cabina. Amás, os suyos ocupants pueden viachar tanto dreitos como posaus, y con os esquís u snowboards adintro u difuera d'a cabina (pero nunca no mesos). Por un regular, as cabinas chicotas (4, 6 u 8 plazas) tienen uns porta-esquís pareixiu a cestas alargadas penchadas de l'exterior d'as puertas, y a chent i mete os esquís antis de dentrar a la cabina, a on serán posaus en d'os ringleras perpendiculars a o sentiu d'avanz. Por contra, as cabinas más grans, gosan estar prou altas pa que a chent i dentre os esquís, disposando-se os esquiadors circularment y dreitos.

Especialment en recorrius luengos, son muit apreciadas por os esquiadors por o feito de permitir-les ir zarraus (y más calients), si bien o embarque gosa estar más fastioso que en telecadieras, por o feito d'haber de sacar-se os esquís y snowboards.

Telecabinas en Aragón[editar | modificar o codigo]

En l'actualidat o solo telecabina en funcionamiento en territorio aragonés ye l'uno d'a estación d'esquí d'Aramón Pandicosa. En servicio dende l'anyo 1999, une a localidat de Pandicosa, a 1.150 metros d'altaria, con a zona de servicios de Petrosos, a 1.900 metros.[1]. Tien una capacidat de 8 personas y funciona tanto d'hibierno mientres a temporada d'esquí, como en verano pa fer excursions por a montanya[2], moviendo dica 1.800 personas por hora.[3]

O primer telecabina aragonés estió o historico "uevo" de Fornigal. Construyiu en l'anyo 1969 permaneixió en servicio 25 anyos, dica o 18 d'abril de 2004, tresportando dica 38 millons de personas en ixe periodo. A suya capacidat yera de 900 esquiadors por hora.[4]

Con motivo d'a Expo 2008 se construyió en Zaragoza a telecabina Aramón que uniba a gara de Delicias con o recinto d'a Exposición Internacional. Continó en servicio dos anyos más dimpués de rematar a Expo pa dimpués aturar-se. Prencipió a desmontar-se a la fin o 5 de mayo de 2015.[5]

Referencias[editar | modificar o codigo]

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]