Tarba

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Tarba
Tarbes
Comuna de Francia
Escudo d'armas
Ilesia de Santa Tresa
Ilesia de Santa Tresa
Estau
 • País
 • Rechión
 • Departam.
 • Districto
 • Cantón
 Francia
Occitania
Occitania
Altos Pireneus (prefectura)
Tarba (capital)
Capital de 3 cantons:
Tarba-1, 2 y 3
Mancomunidat Communauté d'agglomération du Grand Tarbes
Superficie 15,33 km²
Población
 • Total
 • Densidat

43 955 hab. (2013)
3019 hab/km²
Altaria
 • Meyana
 • Maxima
 • Minima

304 m
326 m
284 m
Alcalde Gérard Trémège
Codigo postal 65000
Codigo INSEE 65440
Coordenadas
Tarba ubicada en Francia
Tarba
Tarba
Tarba en Francia

Tarba (Tarba [ˈtaɾβɔ] en occitán; Tarbes en francés) ye una ciudat d'o departamento francés d'os Altos Pireneus, capital de subprefectura y de cantón, asinas como d'a provincia historica de Bigorra. Tien poco mas de 50.000 habitants y se troba situata a 320 metros sobre o livel d'a mar. Destaca en ella l'edificio molimental d'a catedral u seu d'A Nuestra Sinyora. Poseye un gran parque clamato Chardín Massey, asinas como atros menors (Parque Paul Chastelain, Parque Bel Air), una fuent molimental en a plaza d'o Marcadieu y una estatua ecuestre adedicata a lo Mairal Foch.

Historia[editar | modificar o codigo]

Villa establita en o sieglo III aC, se convertió en colonia romana baixo lo nombre de Tarba. Asolata por os normandos en 840, la recostruyó o Bispe de Bigorra u Tarba. Dende o sieglo XII estió capital condal y mas tardi capital de senescalía. En a Edat Meya yera formata por seis vicos: a Seu, Carrera Llarga, Mauburguet, Burg Vell, Burg Nou y Burg Cranc. En 1569 os protestants cremoron a suya seu, pero o Bispe la fació reconstruyir en 1652. En 1790 se convirtió en capital departamental. En Tarbes naixió en 1851 o mariscal Foch, comandant d'os exercitos aliaus en a Primera Guerra Mundial.

Toponimia[editar | modificar o codigo]

A forma aragonesa d'iste toponimo occitán se troba en a onomastica aragonesa medieval, Calle del Forno de Tarba en a Zaragoza d'o sieglo XV, y en antroponimos como Galacián de Tarba, Don Ramón de Tarba.

Como colonia romana y foco de romanización en tierras d'os aquitals arredol de Tarba bi ha toponimos rematatos en -án testimonio d'una romanización inicial y toponimos rematatos en -ac testimonio d'una romanización mes tardana de caracter galorromán.

Ciudaz achirmanatas[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]