Pello Joxepe

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Pello Joxepe ye una canción popular en euskara de Navarra, fácil que d'o sieglo XIX u primerías d'o sieglo XX, y charra d'o lugar navarro de Larraun.

Tema

Istos versos anonimos mos charran d'un hombre dito Pello Joxepe qui yera naixito de Larraun en Navarra, y a qui le comunican que ha estato pai d'una criatura mientres se troba en a tabierna. Iste lo niega airadament.

Curiosidaz

En 1967 a cantaire israelina Naomi Shemer copió a melodía d'ista canción ta creyar a suya canción Yerushalayim Shel Zahav ("Cherusalem d'oro") dimpués d'ascuitar un concierto d'o canciónutor basco Paco Ibañez; ista canción ye muit conoixita en Israel, plegando mesmo a estar un himno no oficial u mesmo amaneixeba en a zaguera escena d'a cinta Schindler's List cuan os presos d'o campo de concentración caminan enta a libertat.

A cantaire israelina admitió iste plachio antis d'a suya muerte.^[1] Dimpués, Ibañez declaró que no se sentiba mal por ixo y mesmo s'alegraba d'haber contribuyito en ixo.

Parolas

Pello Joxepe tabernan dela
haurra jaio da Larraunen
Etxera joan ta esan omen du:
“Ez da nirea izanen,
bere amak topa dezala
haur horrek aita zein duen”.

Hau pena eta pesadumbria!
Senarrak haurra ukatu.
"Pello Joxepe, bihotz nirea,
haur horrek aita zu zaitu.
haur horrentzako beste jaberik
ezin nezake topatu".

"Fortunosoa nintzela baina
ni naiz fortuna gabea.
Abade batek eraman ditu
umea eta andrea.
Aita berea bazuen ere
Andrea nuen nerea."

Estando Pello Joxepe en a tabierna
ha naixito una crieta en Larraun
Ha ido a casa y ha dito:
“No sera o mío,
que su mai trobe
qui ye o pai d'ixe nino”.

Cuánta pena y pesadumbre!
O esposo ha refusato a o nino.
"Pello Joxepe, o mío corazón,
o pai d'ixe nino yes tú.
ta ixe nino un atro duenyo
no puedo trobar".

"Que yera d'afortunato pero
soi desafortunato.
Un abat se ha portiato
a la crieta y a la esposa.
Encara que él fuese o pai d'o nino
A esposa yera mía."

Referencias

↑ (en) Naomi Shemer had no reason to feel bad, says Basque singer.

Vinclos externos

Datos: Q2920294
Multimedia: Pello Joxepe / Q2920294

[1] (en) Naomi Shemer had no reason to feel bad, says Basque singer.

[1]