Nuclio celular

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Esquema d'o nuclio y d'o reticlo endoplasmatico: (1) Membrana nucleyar. (2) Ribosomas. (3) Poros nucleyars. (4) Nucliolo. (5) Cromatina. (6) Nuclio. (7) Reticlo endoplasmico granoso. (8) Nuclioplasma.

O nuclio celular ye un organulo celular propio d'as celulas eucariotas con una membrana (membrana nucleyar) embolicando un espacio a on ye a cromatina con l'acido desoxirribonucleico dispersa u condensada en un liquido (nuclioplasma) chunto con o nucliolo. A función d'o nuclio ye dirichir l'actividat d'a celula con a información que contién en o suyo ADN.

Por un regular en una celula bi ha un solo nuclio, pero bi ha celulas con uns cuantos nuclios u celulas polinuclears, como as celulas musculars estriadas u bels protozous. Tamién bi ha celulas sin nuclio, como os globulos royos d'a mes gran part d'os mamiferos.

En as celulas animals o nuclio gosa ocupar una posición central; en as celulas vechetals moviu enta os cabos porque o centro ye ocupau por as vacuolas.

Parz d'o nuclio[editar | modificar o codigo]

Las parz d'o nuclio son: membrana nucleyar, nuclioplasma, nucliolo y cromatina.

A membrana nucleyar ye formada por dos membranas, una d'interna y una d'externa conectada con o reticlo endoplasmatico rugoso. Un espacio intermembranoso desparte as dos membranas, que amés son travesadas por poros nucleyars. Os poros nucleyars permiten un intercambio de substancias entre o nuclio y o citoplasma.

O nuclioplasma ye un medio liquido acuoso a on se troban os atros components d'o nuclio. Ye a on se produz a replicación de l'ADN.

O nucliolo ye un corpusclo esferico que no se puet veyer que cuan a celula no ye dividindo-se. Intervién en a formación d'os ribosomas.

A cromatina ye formada por filamentos d'ADN asociaus a proteínas. Cuan a celula se ye dividindo os filamentos de cromatina se condensan formando cromosomas, pero cuan o nuclio no ye dividindo-se (nuclio interfasico), a cromatina ye dispersa.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]