The Fifth Element

De Biquipedia
(Reendrezau dende Le Cinquième Élément)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
The Fifth Element
Una cosplay disfrazada como Leeloo, personache interpretau por Milla Jovovich.
Una cosplay disfrazada como Leeloo, personache interpretau por Milla Jovovich.
Ficha tecnica
Dirección Luc Besson
Producción Patrice Ledoux
Guión Luc Besson
Robert Mark Kamen
Musica Éric Serra
Fotografía Thierry Arbogast
Montache Sylvie Landra
Vestuario Jean-Paul Gaultier
Actors Bruce Willis
Milla Jovovich
Gary Oldman
Datos y cifras
País(es) Francia
Anyo 1997
Chenero(s) Cine de ciencia-ficción
Durada 127 min.
Idioma(s) Francés
Companyías
Productora(s) Gaumont
Distribución Gaumont Film Company
Presupuesto 80 millons de dólars
Informacions en bases de datos especializadas:

'The Fifth Element (títol orichinal en anglés, encara que la cinta sía francesa, enguerada en Aragón con o títol en castellano de El quinto elemento) ye una cinta de cine francés de cine de ciencia-ficción de l'anyo 1997, dirichita por Luc Besson seguntes un guión de Luc Besson y Robert Mark Kamen con una dirección de fotografía de Thierry Arbogast y una banda sonora de Éric Serra.[1] En o suyo reparto incluye a destacatos actors como Bruce Willis, Milla Jovovich u Gary Oldman.

Prencipalment ambientada en o sieglo XXIII, a trama central d' a cinta embreca a supervivencia d'a planeta Tierra, que se converte en responsabilidat de Korben Dallas (Bruce Willis), un taxista y excomandant d' as fuerzas especials, dimpués de que una choven (Milla Jovovich) caiga en a suya gabina. Pa aconseguir isto, Dallas une as suyas fuerzas con ella pa recuperar cuatro pietras misticas esencials pa l'esfensa d' a Tierra contra l' imminent ataque d' una entidat cosmica rebordiza.

Besson prencipió a escribir l' historia que se convirtió en Le Cinquième Élément cuan teneba 16 anyadas d'edat; Teneba 38 anyos cuan a cinta s' engueró en os cines. Besson quereba filmar a cinta en Francia, pero no se troboron instalacions adecuadas. Asinas, o rodache tenió puesto en Londres y Mauritania. Os artistas de cómics Jean "Moebius" Giraud y Jean-Claude Mézières, cuyos libros sirvioron d' inspiración pa partis d' a cinta, estioron achustaus pa o disenyo de producción. O disenyo d'o vestugario estió de Jean-Paul Gaultier.

Le Cinquième Élément recibió prencipalment criticas positivas, encara que tendió a polarizar a los criticos. Se le ha clamau o millor y o pior exito de verano de toz os tiempos. A cinta estió un exito financiero, ganando mas de $ 263 millons en a taquilla con un presupuesto de $ 90 millons. En l' inte d'o suyo lanzamiento, yera a cinta europea mas cara nunca realizada, y siguió estando a cinta francesa mas taquillera en a taquilla internacional dica o lanzamiento de Intouchables en 2011.

Reparto[editar | modificar o codigo]

Argumento[editar | modificar o codigo]

En 1914, un arqueologo y o suyo socio se troban en o desierto d' Echipto estudiando uns gravaus en as parez d' un templo antigo. Os gravaus dicen que cada 5000 anyos plega a la Tierra un ser clamau O Maligno. Uns extraterrestres conoixius como Mondoshawan arriban a lo templo pa retirar dende una camera secreta, con o fin de cosirar-la, l' unica arma capaz de redotar o Gran Mal que amaneixe cada cinco mil anyos. L' arma ye formada por cuatro pietras, que representan os cuatro elementos (augua, aire, tierra y fuego), y un sarcofago que contiene un Cinqueno Elemento en forma d' un ser humán, que combina o poder d' os atros cuatro elementos en una Luz Divina. Os Mondoshawan le prometen a lo suyo contacto humán, un mosén, que tornarán con os Elementos a tiempo pa aturar a lo Gran Mal, pero un accident les obliga a deixar a clau d' a camera a lo mosén y le deixan instruccions pa transmeter l' as cheneracions futuras dica a suya tornada.

A mitat d'o sieglo XXIII, o Maligno torna a amaneixer en l'espacio en forma d'una chigant bola de fuego negro destruindo un acuirazau terrestre. O mosén actual d'a Orden Mondoshawan, Vito Cornelius (Ian Holm), informa a lo President Lindberg (Tom Lister Jr.) d'a historia d'o gran mal y l' arma que puede aturar-lo. A mesura que os Mondoshawan tornan a la Tierra, son emboscaus por os mangalors, una belicosa y proscrita raza alienichena achustada por l'interpresario Jean-Baptiste Emanuel Zorg (Gary Oldman), qui, a la suya vegada, estió achustau por O Maligno de disposar d'as 4 piedras d'os elementos. A nau espacial mondoshawan se destruye y l'unico que os cientificos d' a Tierra pueden recuperar ye parti d'o cinqueno elemento: una man. Iste miembro ye levau a un centro cientifico de Nueva York y reconstruyen por completo a lo supervivient que resulta estar una moceta: Leeloo (u Leeloo Minai Lekarariba-Laminai-Tchai Ekbat De Sebat) (Milla Jovovich). Ista dispierta espantada y confusa por lo que escapa d'o suyo confinamiento, remata blincando d'una ráfil y aterrizando en o taxi volador de Korben Dallas (Bruce Willis), un excomandant d' as Fuerzas Especials.

Antis de desganar-se, Leeloo nombra a Vito Cornelius. Dallas leva a la moceta a casa de Cornelius y d'o suyo aprendiz, David (Charlie Creed-Miles), gracias a lo cual Cornelius s' entera de que as pietras d' os cuatro elementos estioron confiadas a la Diva Plavalaguna (Maïwenn Le Besco), una cantaire d'opera. A causa d' a que os mangalors no podioron obtener as pietras en a emboscada contra os Mondoshawan, Zorg los mata, y en venganza, os mangalors supervivients intentarán obtener os elementos pa éls mesmos. En enterar-se por os Mondoshawan que Plavalaguna tien as pietras, o Cheneral Munro (Brion James), antigo superior de Dallas, reenlista a Korben y le ordena viachar d' amagau, como ganador d' un concurso de radio, pa trobar-se con a Diva en un crucero de fachenda en l' espacio. A publicidat d'o concurso atraye tamién a los mangalors y a Zorg. A bordo d' a embarcación viacheyan Dallas con Leeloo y Cornelius, David se troba complindo órdens de preparar o templo echipcio pa recibir as piedras.

A Diva muere cuan os mangalors atacan y prenen o control d' a nau, pero Dallas recupera os Elementos d'o cuerpo d' a Diva. Baralla contra os mangalors pa liberar o barco, matando a lo suy lider. Zorg en a suya busca d' os Elementos troba una maleteta y asume que os Elementos son en ella, y se marcha deixando tras d'él una bomba con un temporizador de tiempo que fa que os ocupants d'o crucero haigan d'evacuar. Zorg se marcha en a suya nau espacial pero descubre que a maleteta yera vueda, por lo que torna a lo crucero. Desactiva a suya propia bomba pero no i heba contau con que un mangalore, antis de morir activara unatra, destruindo o barco y matando a Zorg, entre que que Dallas, Cornelius, Leeloo, y o talk-show Ruby Rhod (Chris Tucker) escapaban con os Elementos a bordo d'a nau espacial de Zorg.

Os cuatro viacheyan ent'a camera de l'arma secreta en o templo echipcio, a medida que a planeta d'O Maligno s'amana a la Tierra a gran velocidat. O grupo intenta que as pietras funcionen pero Leeloo se niega a cooperar perque ya no quiere salvar a lo mundo. Ye desencantada con l'humanidat dimpués d'haber plegau a estar testigo d' a brutalidat d' a guerra y a violencia y se niega a liberar a Luz Divina. Dallas le explica que a pesar d' a guerra encara quedaban atros motivos por os que mereixeba a pena salvar a lo mundo, como l' amor y la besa, descubrindo-se que o Cinqueno Elemento yera l'amor. En respuesta, Leeloo combina o poder d' as pietras y libera a Luz Divina, fendo que O Maligno quede latent como una nueva luna en orbita d'a Tierra.

Producción[editar | modificar o codigo]

En 1994, entre que filmaba a suyo exito comercial Léon: The Professional, Luc Besson continó treballando en o guión d' O cinqueno elemento, alcorzando-lo y reducindo o presupuesto d' a cinta a $ 90 millons, intentando trobar un estudio disposau a producir-lo. Columbia Pictures, que teneba una sociedat en León, alcordó financiar a cinta. En ixe inte, Besson i heba decidiu andar con un actor prencipal menos conoixiu pa estalbiar en costos de producción. Besson yera en l' oficina de Barry Josephson cuan Bruce Willis gritó con respective a una cinta diferent. Besson pidió charrar con Willis "solament pa saludar", y le dició que O cinqueno elemento finalment iba a seguir adebant, explicando a decisión d'andar con un actor menos costoso. Dimpués d'un breu silencio, Willis declaró: "Si me fa goyo a cinta, de cutio podemos arribar a un alcuerdo", acceptó asumir o paper dimpués de leyer o guión. A producción prencipió en primerías de d'agosto de 1995. Besson viachió a diversos puestos pa o casting, incluius París, Londres y Roma. Achustó a Gary Oldman (que i heba protagonizau Léon) pa o paper de Zorg, describiendo a Oldman como "uno d' os cinco millors actors d'o mundo". Pa o personache de Leeloo, Besson trigó a Milla Jovovich entre os 200 a 300 demandants que conoixió en persona. O "Luengache Divino" charrau por Leeloo ye un luengache ficticio con solament 400 parolas, inventau por Besson. Jovovich y Besson mantenioron conversas y s'escribioron cartas en l' idioma como practica. Besson yera casau con Maïwenn Le Besco, qui interpretó o paper de Diva Plavalaguna cuan prencipió o rodache; manimenos, la deixó por Jovovich mientres o rodache. Jovovich y Besson se casoron mas tardi pero s'esvurzioron en 1999.

Deseyando rodar a cinta en Francia, Besson no podió trobar as instalacions adecuadas y "con o corazón ixagrinau" filmó en Londres. Se filmó prencipalment en Pinewood Studios en siet estudios de son, incluiu o famoso 007 Stage. A construcción d' os sets prencipió en octubre de 1995. A escena de l'opera se filmó en a Royal Opera House. As escenas representadas en Echipto estioron filmadas en Mauritania; o primer rodache ocurrió allí o 5 de chinero de 1996. A filmación con actors prencipió a cabos de chinero de 1996 y se completó 21 semanas dimpués. Willis remató de filmar o 16 de mayo, entre que que Oldman solenco prencipió a filmar a semana siguient; o protagonista (Korben) y l'antagonista (Zorg) nunca comparten tiempo de pantalla. Manimenos d' estar filmada en Londres, O cinqueno elemento estió una producción francesa, y se convirtió en a cinta europea mas costosa nunca realizada en ixe inte. Os edificios en Nueva York se derivoron tanto de masas d' apartamentos modulars d'o decenio de 1960 como d' os disenyos futuristas de l'arquitecto Antonio Sant'Elia en o decenio de 1910. Besson exichió que a mayoría d' as tomas d' acción se levasen a cabo a plena luz d'o día, ya que, seguntes os informes, yera canso d' os corredors foscos d' as naus espacials y as planetas con poca luz que son comunas en as cintas de ciencia ficción, y quereba una farcha mas brillant y "alegrement barrenada" en puesto d'una farcha pacina y realista. Gaultier disenyó cada uno d'os 900 desfraces emplegaus por os extras en as escenas de Fhloston Paradise y revisó cada desfraz cada maitín. Se deciba que os suyos diseños, descritos como "intelectualments transgresors", desafiaban a sexualidat y as normas de chenero. Una sola chaqueta que disenyó pa a cinta costó $ 5,000.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (de) Steven Jay Schneider:101 Cience Fiction Filme: Die Sie sehen sollten, bevor das Leben vorbei ist, Edition Olms, 2012, ISBN 9783283011697, p.353