Idioma cazaco
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Cazaco қазақ тілі قازاق تىلى | ||
|---|---|---|
| Atras denominacions: | ||
| Parlau en: |  Cazaquistán China Mongolia
| |
| Rechión: | Asia Central | |
| Etnia: | Cazacos | |
| Parladors: | 8 millones | |
| Posición: | {{{clasificación}}} (Ethnologue 1996) | |
| Filiación chenetica: | Luengas altaicas Turquicas |
|
Estatus oficial
| ||
| Oficial en: | Cazaquistán
| |
| Luenga propia de: | {{{propia}}} | |
| Reconoixiu en: | {{{reconoixiu}}} | |
| Regulau por: | No regulau | |
Codigos
| ||
| ISO 639-1 | kk | |
| ISO 639-2 | kaz | |
| ISO 639-3 | kaz | |
| SIL | ||
O cazaco (en cazaco қазақ тілі / qazaq tili) ye una luenga turquica d'a familia altaica, con grafía arabe en China, Irán u Afganistán; u cirilica. Mientres en a decada de 1930 se prebó con a latina en Turquía.
Ye idioma oficial chunto con o ruso de Cazaquistán; se charra en bels territorios d'Asia Central: a provincia china de Xinjiang, Mongolia, Kirguizistán, Uzbekistán, Turkmenistán, Ucraína y Rusia. En l'anyo 2000 yera luenga materna d'alto u baixo 11.000.000 fablants, anque seguntes atras fuents (Wikipedia anglesa) bi ha unos 8'5 millons de fablants.
Qazak significa "dondiador"; os pueblos que lo charran han estau historicament nomadas.
Alfabeto[editar | modificar o codigo]
L'alfabeto cirilico kazaco ye basau en l'alfabeto ruso a lo que li s'han adhibiu nueu letras: Ә, Ғ, Қ, Ң, Ө, Ұ, Ү, Һ, İ.
| Cirilico | Latino |
Arabico | AFI |
|---|---|---|---|
| А а | A a | ا | /ɑ/ |
| Ә ә | Ä ä | ٵ | /æ/ |
| Б б | B b | ب | /b/ |
| В в | V v | ۆ | /v/ |
| Г г | G g | گ | /ɡ/ |
| Ғ ғ | Ğ ğ | ع | /ʁ/ |
| Д д | D d | د | /d/ |
| Е е | E e | ه | /e/ |
| Ё ё | Yo yo | يو | /jo/ |
| Ж ж | J j | ج | /ʒ/ |
| З з | Z z | ز | /z/ |
| И и | Ï ï | ٸ | /ɯj/, /ɪj/ |
| Й й | Ý ý | ي | /j/ |
| К к | K k | ك | /k/ |
| Қ қ | Q q | ق | /q/ |
| Л л | L l | ل | /l/ |
| М м | M m | م | /m/ |
| Н н | N n | ن | /n/ |
| Ң ң | Ñ ñ | ڭ | /ŋ/ |
| О о | O o | و | /o/ |
| Ө ө | Ö ö | ٶ | /ø/ |
| П п | P p | پ | /p/ |
| Р р | R r | ر | /r/ |
| С с | S s | س | /s/ |
| Т т | T t | ت | /t/ |
| У у | W w | ۋ | /w/, /ʊw/, /ʉw/ |
| Ұ ұ | U u | وُ | /ʊ/ |
| Ү ү | Ü ü | ٶُ | /ʉ/ |
| Ф ф | F f | ف | /f/ |
| Х х | X x | ح | /x, χ/ |
| Һ һ | H h | ھ | /h/ |
| Ц ц | C c | تس | /ts/ |
| Ч ч | Ç ç | چ | /tʃ/ |
| Ш ш | Ş ş | ش | /ʃ/ |
| Щ щ | Şş şş | شش | /ʃtʃ/, /ʃː/ |
| Ъ ъ | (ʺ) | -- | -- |
| Ы ы | I ı | ى | /ɯ/ |
| І і | İ i | ٴى | /ɪ/ |
| Ь ь | (ʹ) | -- | -- |
| Э э | Ee (Éé) | ه | /e/ |
| Ю ю | Yu yu | يۋ | /jʉw/, /jʊw/ |
| Я я | Ya ya | يا | /jɑ/ |
