Gran Sinoga de Budapest

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Gran Sinoga de Budapest
בית הכנסת הגדול של בודפשט‎
Dohány utcai zsinagóga

Gran Sinoga de Budapest
Situación cheografica
Estau
País
'
Situación Budapest (Hongría)
Adreza
Coordenatas
Archidiocesi
Diocesi
Arcipestrau
Información cheneral
Advocación
Culto Chudaismo
Orden
Rector
Vicario parroquial
2.º Vicario parroquial
Mosen
Propietario
Administrador
Director
Coste {{{coste}}}
Vesitable
Datos tecnicos
Altaria
Pisos
Amplaria 27 m
Largaria 75 m
Superficie
Diametro
Aforo 2.964
Altaria s.r.m.
Atras
Alcance
Iluminación
Potencia
Arquitectura
Tipo Sinoga
Estilo Neomorisco
Función
Catalogación
Materials
Construcción
Construcción 1854-1859
Fundador
Inicio
Fin
Inauguración
Destrucción
Equipo disenyador
Arquitecto Ludwig Förster
Incheniero estructural
Incheniero de servicios
Incheniero civil
Atros Frigyes Feszl (interior)
Premios
Pachina web
Localización
Gran Sinoga de Budapest ubicada en Hongría
Gran Sinoga de Budapest
Gran Sinoga de Budapest
Gran Sinoga de Budapest en Hongría
Synagoge Budapest

A Gran Sinoga de Budapest, conoixita tamién como a Sinoga d'a Carrera Dohány (en hongaro Dohány utcai zsinagóga / nagy zsinagóga, en hebreu בית הכנסת הגדול של בודפשט / bet hakneset hagadol šel budapešt, en alemán Tabakgasse Synagoge), ye a mayor sinoga d'Eurasia[1] y a segunda mas gran d'o mundo, dimpués d'a Sinoga Emanu-El de Nueva York.[2] Se troba situata en o districto d'Erzsébetváros en Budapest. Tien un total de 3.000 cadieras y ye un centro d'o chudaísmo neolochico.

Iste templo tien 75 m de largaria y 27 d'amplaria[3] y se construyó entre 1854 y 1859 en estilo neomorisco. A suya decoración s'alazeta mas que masen os modelos de l'arquitectura islamica d'o norte d'Africa y d'a Espanya morisca (mas que mas en l'Alhambra). L'arquitecto vienés Ludwig Förster consideraba que no yera posible identificar una arquitectura chodiga "tipica", y por tanto fació servir "formas arquitectonicas identificables con grupos etnicos afins a o pueblo israelita".[4] O disenyo interior s'atribuye a Frigyes Feszl.

A casa natal de Theodor Herzl se trobaba chunto a ista sinoga. En o mesmo puesto hue se troba o Museu Chodigo que ye seu d'a Colección Chudaica Historica y Relichiosa; y que se construyó en 1930 en un estilo arquitectonico parellán a o d'a sinoga, en 1931 s'unió a l'edificio prencipal.

A carrera Dohány tien grans vinclos con l'Holocausto, ya que yera chustament a muga d'o gueto de Budapest.[5]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (en) Out of Darkness, New Life. The New York Times. Nicholas Kulish. 30-12-2007
  2. (en) Dohány Synagogue. The New York Times
  3. Frojimovics, Kinga; Komoróczy, Géza; Pusztai, Viktória and Strbik, Andrea (1999). Jewish Budapest: Memories, Rites, History. Central European University Press. ISBN 963-9116-37-8, p. 111.
  4. Ludwig Förster, Allgemeine Bauzeitung, 1859, pp. 14-16; drawings on pp. 230-235.
  5. (hu) Sinagoga Dohány

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]