Idioma frisón

Plantilla:Luenga O frisón ye una luenga chermanica que se charra en os Países Baixos, y tamién bellas rechions de Dinamarca y Alemanya d'a mar d'o Norte. En ista dos zagueras redoladas, ya ye una luenga quasi amortata, fablata nomás que por chent gran.

Perteneixe a la branca occidental d'as luengas chermanicas y ye a luenga más amanata a l'anglés y a o scots. O motivo ye que istas dos zaguras luengas son derivación de l'amalgama d'as luengas d'os anglos, os saxons y os chutos, que charraban a mesma luenga (u muit amanata) que a luenga que charraban os antigos frisons y d'a quala en desciende l'actual idioma fisón.

Historia

Os documentos oficials más antigos escritos en frisio estioron escritos en o sieglo XI, en a variant dita antigo frisio, que dica l'anyo 1500 se convierte en o frisio meyo y a partir de 1800 evoluciona a o frisio moderno, que ye usato actualment.

O frisio ye una luenga relativament pareixita a l'anglés, perteneixient a o grupo anglo-frisio, aintro d'a branca occidental d'as luengas chermanicas. O idioma poseye parolas pareixitas a las anglesas, como a parola "mocet" (boi en frisio y boy en anglés).

Dende comencipios d'o sieglo XIX pareixeba que a luenga desapareixería debant de l'abance y espardidura d'o neerlandés pero con o Romanticismo surchió o interés por a vida local y se creyoron sociedatz ta a preservación d'a cultura y o idioma frisio. Os obchectivos d'iste movimiento se fuoron alcanzando, más que más en Frisia.

En 1937 a luenga yera optativa en as escuelas primarias. A l'anyo siguient se fundó l'Academia d'o Frisio, publicando-se a Biblia en ista luenga.

Se veiga tamién

• Ried fan de Fryske Beweging.
• Frisia.