Diccionario dialectal del Valle de Hecho

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Diccionario Dialectal Altoaragonés
Información cheneral
Autor Mª Hortensia Buisán Bernad
Chenero literario Investigación y divulgación
Subchenero Dialectolochía y lexicografía (diccionario)
Versión orichinal en castellano
Títol orichinal Diccionario dialectal del Valle de Hecho
Editorial «Estación de Estudios Pirenaicos» d'o CSIC
Ciudat Zaragoza
Estato Espanya
Calendata de
publicación
1944
Pachinas 65

Diccionario dialectal del Valle de Hecho ye o títol orichinal d'un diccionario de lexico de l'Alto Aragón expublicato por a «Estación de Estudios Pirenaicos» (actual «Instituto Pirenaico de Ecología») d'o Consejo Superior de Investigaciones Cientificas d'Espanya en 1944. A suya autora orichinal yera Hortensia Buisán Bernad (Zaragoza, 1917[1]), actualment funida, filla d'emigrants sobrarbencos en a capital aragonesa, y por el que os qui la conoixón han dato treslato, fidel conoixerdera d'o vocabulario d'a comarca natural de sus pais[1] (mas que no d'a Chacetania), anque por haber naixida en Zaragoza y haber-se-ie criato a luenga que éls le habrían transmeso habría estato principalment o castellano.[1]

O diccionario conta con una reedición (semi-facsímil) feita por a editorial zaragozana Gara d'Edizions en 2005, con prologo de l'editor y a introducción de Pascual Miguel y Chesús Casaus. O títol d'a reedicion ye «Diccionario Dialectal Altoaragonés» porque, d'alcuerdo con os suyos promotors, as pocas mes de setecientas parolas que i son replegadas corresponden millor con un aria ampla de l'Alto Aragón que no exclusivament con a val d'Echo.[1]

Particularidaz[editar | modificar o codigo]

Hortensia Buisán Bernad presentó o vocabulario replegato en a primavera de 1944, como respuesta a una convocatoria ta concurso por un premio de 1.000 pesetas feita publica en prensa por a sección de filolochía d'o CSIC, tot firmando-lo como «Hortensia B. Bernad».[1] As bases d'o concurso establiban que o vocabulario teneba que estar d'a val d'Echo,[1] anque como Chesús Casaus y Pascual Miguel indican en a suya introducción a la edición de 2005, isto posiblement se debeba a lo desconoiximiento que teneban os convocadors de garra altra variant viva de l'aragonés que no estás a chesa,[1] pensamiento común d'entre os intelectuals aragoneses d'a primera metat d'o sieglo XX.

Manimenos, como tamién i sinyalan Miguel y Casaus, ye prou probable que Buisán conoixese por experiencia personal como de profusa ye a distribución d'o lexico «dialectal» de l'aragonés en a realidat, pus per os suyos fillos se sabe que de choven soleba puyar ta veraniar ta casa de su pai en Oto (val de Broto, Sobrarbe) y que tamién guardaba muito contacto con casa de su mai en Nerín (val de Vio, Sobrarbe). Per tot isto, y porque con o vocabulario d'Hortensia os investigadors Miguel y Casaus aprofeitón ta fer cuestionarios en os lugars debantditos, suchieren que talment o vocabulario no yera tan propio de la val d'Echo como per as condicions de convocatoria y per o propio títol que Buisán le metió omne podría pensar.[1]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 (es) BUISÁN BERNAD, Hortensia, Diccionario Dialectal Altoaragonés (Ed. facsímil d'a edición orichinal de 1944); Gara d'Edizions. Zaragoza, 2005. ISBN 84-8094-055-7

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]