Castanea sativa

De Biquipedia
(Reendrezau dende Castanyera)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Castanea sativa
Una castanyera (Castanea sativa).
Denominacions populars
castanyera [1]
Estau de conservación

Seguro (IUCN)
Clasificación cientifica
Eukaryota
Plantae
Fagales
Fagaceae
Castanea
C. sativa
Descripción
Castanea sativa
Miller, 1768
Distribución cheografica
Distribución d'a castanyera.

A castanyera (Castanea sativa (Miller, 1768)[2]) ye una especie de planta d'a orden d'os Fagales y familia Fagaceae con fuellas que cayen d'hibierno, orichinario d'a redolada d'a Mediterrania. Se troba en Africa d'o norte, Europa meridional y Asia Menor.

Ye un arbol d'o cual, amás d'a suya fusta, s'aprofitan os suyos fruitos, as castanyas.

As castanyeras rara vegada creixen como matullo. Tienen una altaria promeyo de 20 a 25 metros, l'altaria maxima ye de 35 metros. A circumferencia d'o tronco gosa estar d'un a dos metros, pero en arbols muit viellos puede aconseguir os cuatro metros, en casos extremos dica os seis metros. Lo tronco gosa estar dreito y fuerte, a ramificación a ormino prencipia a poca altaria y se forman pocas ramas fuertes. A corona s'extiende amplament y tien una forma redondiada. Os arbols de mas de 100 anyos a ormino se tornan foricons.[3]

As castanyeras alcanzan una edat de 500 a 600 anyadas. En Europa Central tasament superan as 200 anyadas, manimenos en Europa Occidental pueden tener dica 1000 anyadas. L'arbol mas gran conoixiu ye o Castagno dei Cento Cavalli (castanyera d'os cient caballos) en Sicilia, que s'estima en a lo menos 2000 anyadas d'edat.[4]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Rafel Vidaller Tricas: Nuestros árboles, Cuadernos altoaragoneses de trabajo 2, Instituto de Estudios Altoaragoneses, 1993, ISBN 84-398-7906-7, p. 10
  2. (ca) Pascual, Ramon. Guia dels arbres dels Països Catalans. Barcelona: Pòrtic Natura, 1994, p. 92-93. ISBN 84-7306-390-2.
  3. (de) Stephan Hahn: Die Esskastanien. Nahrungsquelle und bedrohte Naturressource. Book on Demand GmbH, Norderstedt 2004, pp. 133–250, ISBN 3-8224-2194-4.
  4. (it) Il Castagno dei Cento Cavalli – L’Albero piu’ grande e vecchio d’Europa en prolocosantalfio.it

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]