Basco alto navarro
![]() |
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Alto navarro Nafarrera | |
---|---|
![]() O dialecto alto navarro | |
Localización cheografica | |
Estau | {{{estau}}} |
País | {{{país}}} |
Rechión | {{{rechión}}} |
Parlau en | ![]() ![]() |
Lugars principals | |
Estatus | |
Atras denominacions | {{{atras denominacions}}} |
Charradors | |
Oficial en | Navarra y País Basco (Euskara batua) |
Reconoixiu en | {{{reconoixiu}}} |
Regulau por | Euskaltzaindia |
Vitalidat | Alta |
Escritors principals | |
Rasgos dialectals | |
{{{familia1}}} | |
ISO 639-1 | {{{iso1}}} |
ISO 639-2 | {{{iso2}}} |
ISO 639-3 | {{{iso3}}} |
SIL | {{{sil}}} |
L'alto navarro (en basco, nafarrera u goi nafarrera) ye un euskalki u dialecto d'o basco parlato en a zona nortoccidental de Navarra.
Subdialectos
[editar | modificar o codigo]
Zona u extensión a on se charra o dialecto alto navarro d'o norte en o sieglo XXI.
Epoca en a que o dialecto alto navarro d'o sud tenió a suya maxima extensión (de fueras de en cualques localidaz, hue ye a punto de desapareixer.)
Localidaz on en o sieglo XXI encara se charra en o dialecto alto navarro d'o sud.
Subdialecto d'a Val de Baztan, intermeyo entre o dialecto alto-navarro y o dialecto labortán.
Dialecto guipuzcuán, charrato en a Val de Burunda y Sacana.
Dialecto labortán, charrato en as localidaz de Zugarramurdi, Urdazubi y Luzaide.
Dialecto roncalés (desapareixito en 1991).
Extensión
[editar | modificar o codigo]Este dialecto se charra en as comarcas de Cinco Villas, Alta Bidasoa y Sacana, en as localidaz d'Oronoz-Mugairi, Bertizarana, Arano, Goizueta, Beintza-Labaien, Ultzama, Lanz, Anue, Atez, Odieta, Esteribar, Erroibar y Auriz.
Parlas intermeyas
[editar | modificar o codigo]D'una man en a mayoría d'as localidaz d'a val de Baztan se parla o dialecto navarro-labortán, val en que y debido a os suyos estreitos lazos linguisticos, culturals y historicos con Labort, o basco d'o Baztan ye prou parellán a o de Labort (fueras de en Oronoz-Mugairi y Bertizarana a on se parla o dialecto alto navarro); en a val d'Ezcua se forma un trianglo linguistico en que se fusionan o dialecto alto navarro, o dialecto navarro-labortán y o dialecto navarro oriental.
D'atra man, en as localidaz de Leitza, Basaburua, Imoz, Larraun, Lekunberri, Ezkurra y Eratsun se parla o dialecto alto navarro pero poseye tamien influencia d'o vecín dialecto guipuzcuán.
En a val de Burunda, as localidaz d'Altsasu, Olazti, Bakaiku y Urdiain, a parla de dita zona poseye caracteristicas de dialecto guipuzcuán, pero curiosament, tamién d'o dialecto occidental.
Dialectos d'o basco | ||
---|---|---|
Alto Navarro | Baixo Navarro | Bizcaíno | Estándard | Guipuzcuán | Labortán | Roncalés | Soletán |