Sant Úrbez
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Sant Úrbez | |||
|---|---|---|---|
| Información personal | |||
| Nombre | Sant Úrbez | ||
| Apodo: | {{{apodo}}} | ||
| Naiximiento | ? Bordeus, Francia | ||
| Muerte | 805 Sobrarbe, Aragón | ||
| Información relichiosa | |||
| Festividat | 15 d'aviento | ||
| Venerau en | |||
| Simbolochía | |||
| Patronache | |||
| Centro de pelegrinache | {{{puesto pelegrinache}}} | ||
| Ordens | {{{orden}}} | ||
| Beatificación | {{{beatificación}}} | ||
| Canonización | |||
| Qüestions | {{{qüestions}}} | ||
Sant Úrbez estió un santo posiblement naixito de Bordeus (Francia) que trescruzó os Pireneus durantes a Reconquista aragonesa ta recuperar ta la fe catolica as reliquias de Sant Chust y Sant Pastor que yeran en territorios musulmans.[1] Dimpués de cumplir ixa misión, diz que fincó en as valles d'o Pireneu aragonés ta continar con una vida d'ermitán per as esplugas d'a tierra que huei ye Sobrarbe.
En son diversos os puestos de l'Alto Aragón a on se suposa que bi fayó estancia. Primer de toz, una espelunga en o congosto d'as Cambras (Valle de Vió, amán d'o canyón d'Anyisclo) a on s'alzó una ermita (se veiga ermita de Sant Úrbez) basando-se en a suposición que o santo bi heba vivito. Alavez dimpués d'ixes anyos, o santo marchó ta la Ribera de Fiscal on diz que bi heba ito pastor (cultos en Albella, Fiscal y Sant Martín d'a Solana) d'antes no marchase enta es sarratos de Guara, a Guarguera y Sarrablo, d'on en machó ta la valle d'Onsera ta estar ordenato sacerdote per l'alavez prior Sant Martín d'o monasterio de Sant Martín d'Onsera. As zagueras estancias que se'n dicen estioron en Nocito (Plana de Uesca) on que s'enretirareba per os siguients anyos y dica a suya muerte, presuntament a la edat de 100 anyos.
O suyo culto gosa a profesar-se especialment en tiempos de sequera, cuan ye menester de plevias, como ta laltros santos altaragoneses como Sant Veturián.
Templos en l'Alto Aragón
- A Ilesia de Sant Úrbez de Yosa de Sobremont.
- A ermita de Sant Úrbez en a boca d'a valle d'Anyisclo, on se'n i fa romerías o 15 de setiembre dende es lugars d'a valle de Fanlo, y o 15 d'aviento dende a val de Vió.
- A ermita de Sant Úrbez d'Albella (municipio de Fiscal), una ermita chicolona d'a Ribera de Fiscal.
- O santuario de Sant Úrbez de Nocito (Plana de Uesca), ta on remata una romería toz es zaguers domingos de chunio.
- L'antigo Monesterio de Sant Úrbez de Basarán, en o Sobrepuerto.
Referencias
- ↑ (es) Josefina Roma, "San Urbez como traducción de la cosmovisión pirenaica", pp. 223-226 en I Congreso de Aragón de Etnología y Antropología (PDF), Institución Fernando el Católico, 1981, ISBN 84-00-04802-4