Bavaro
|
Alemán
|
Aragonés
|
Orichen
|
Jenna; cimbrio: Jènnar
|
Januar
|
Chinero
|
Tiengo l'orichen igual que en aragonés en o latín (mensem) jennaius, en honor a dios romano Chan.
|
Feba, Fewarar
|
Februar
|
Febrero
|
O suyo orichen ye igual que en aragonés o latín (mensis) februarius, con o significau literal d'o mes d'a purificación. Iste yera o zaguer mes de l'antigo calendario romano. S lateinische Wort hout es öltere Hornung vadrengt. Feba is an öltere boarische Form, dej wou haintzatoch in Boarischn in Åltbayern grejsstntols vaåltet is.
|
cimbrio: Hòrnikh
|
De l'alemán Hornung, en alto alemán antigo hornung, de Horn (literalment cuerno). O nombre puet fer referencia a os cuernos d'os ciervos.
|
Mirz; cimbrio: Mèertzo
|
März
|
Marzo
|
S'orichina igual que en aragonés en o latín (mensem) martium, en honor a Marte, mes romano d'a guerra. En alto alemán antigo yera marzeo u merzo.
|
Aprül; cimbrio: Apréllen
|
April
|
Abril
|
Tien o suyo orichen como en aragonés en o latín Aprilis (mensis), sin que a suya etimolochía sía guaire clara. Antiparti d'a palabra latina existiba l'alternativa ōstarmānōd (en bavaro actual Oustermonat, u literalment o mes de Pascua) en alto alemán antigo. Un atra variant en alto alemán antigo yera aprello, d'a que deriva a forma cimbria.
|
Mai, Moa; cimbrio: Mòajo
|
Mai
|
Mayo
|
O suyo orichen ye como en aragonés o latín (mensis) Maius, en honor d'o dios romano Chupiter (Maius Juppiter u Chupiter o mas gran). En alto alemán antigo existiba a forma meio, d'on viene tamién a forma alternativa Moa en bavaro.
|
Juni
|
Juni
|
Chunio/Chunyo
|
Como en aragonés s'orichina en o latín (mensis) Iunius, mes en o honor d'a diosa romana Chuno.
|
cimbrio: Prachot
|
En alto alemán Brachmonat, literalment o mes d'o barbecho, estando Brachet l'antiga palabra ta o mes de chunio. Tien o suyo orichen en l'alto alemán medieval brāchōtque significa huebra, estando iste mes cuan prencipia a deixar-se descansar un campo dica l'anyo siguient.
|
Juli
|
Juli
|
Chulio/Chuliol
|
L'orichen d'ista denominación ye como en aragonés o latín (mensis) Iulius, en honor de Chulio César.
|
cimbrio: Hubiot
|
En alto alemán Heumonat, literalment o mes d'o feno, estando Heuert l'antiga palabra ta o mes de chulio. S'orichina en l'alto alemán medieval houwot, houwet, höuwet que signfica feno, estando iste o mes en que se replega o feno.
|
August; cimbrio: Agósten
|
August
|
Agosto
|
S'orichina como en aragonés en o latín (mensis) Augustus, en honor a l'emperador romano César Augusto. En alto alemán antigo se'n deciba augusto.
|
September; cimbrio: Siban-Maanont
|
September
|
Setiembre
|
Igual que en aragonés o suyo orichen ye o latín (mensis) September, a on septem significa siet, por estar o septimo mes de l'antigo calandario romano. A forma cimbria significa literalment septimo mes.
|
Oktower; cimbrio: Achte-Maanont
|
Oktober
|
Octubre
|
Como en aragonés o suyo orichen ye o latín (mensis) October, a on octo significa ueito, por estar o ueiteno mes de l'antigo calandario romano. A forma cimbria significa literalment ueiteno mes.
|
November; cimbrio: Naüne-Maanont
|
November
|
Noviembre
|
Tien o suyo orichen igual que en aragonés en o latín (mensis) November, a on novem significa nueu, por estar o nueno mes de l'antigo calandario romano. A forma cimbria significa literalment nueno mes.
|
Dezember
|
Dezember
|
Aviento
|
Viene d'o latín (mensis) December, a on decem significa diez, por estar o deceno mes de l'antigo calandario romano. En alto alemán antigo existiba a variant heilagmānōd, ye decir o mes santo.
|
cimbrio: Bainacht-Maanont
|
Literalment o mes de Nadal.
|