Hades

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Hades.

Hades (en griego antigo ᾍδης Hadēs, orichinalment Ἅιδης Haidēs u Ἀΐδης Aïdēs -dorico Ἀΐδας Aidas-, "o invisible") alude en a mitolochía griega tanto a l'antigo inframundo griego como a o dios d'iste. a parola feba referencia en as obras d'Homero nomás a o dios; estando o chenitivo ᾍιδού Haidou una elisión ta designar ubicación: "[la casa/dominio] d'Hades". D'atra man tamién o nominativo gosó designar a casa d'os muertos.

En a mitolochía griega, Hades ye o mayor fillo de Crono y Rea. Seguntes o mito, ell y os suyos chirmans Zeus y Poseidón redotoron a os Titans y reclamoron o gubierno d'o cosmos, pillando o inframundo, o ciel y o mar, respectivament; a tierra solida, dende muito antes provincia de Gea, yera disponible ta os tres a o mesmo tiempo.

Hades tamién yera dito Plouton (en griego antigo Πλούτων, chenitivo Πλούτωνος, "o rico"), nombre que os romanos latinizoron como Plutón. Os antigos romanos asocioron a Hades/Plutón con os suyos propias deidatz ctonicas, Dis Pater y Orco. O dios etrusco equivalent yera Aita.