Ir al contenido

Quinyón

De Biquipedia
(Reendrezau dende Quiñón)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Quinyons d'a val de Tena

   Sallent

   Pandicosa

   A Partacua

Un quinyón ye una entidat administrativa historica emplegata prencipalment en bellas vals pirenencas y que yera prou estendillata entre os sieglos XVI y XVIII. Os quinyons yeran mancomunidatz de municipios mugants aintro d'una val administratos por un chunta de gubierno cheneral en a que se feban asambleas ta decidir cuestions como l'aprofitamiento d'a tierras y pastos. A mas as asambleas d'os quinyons administraban a chusticia d'a val y tot tipo de cuestions politicas.

Casas d'a Val, seu d'a Chunta Cheneral d'a Val (Pueyo de Tena)

Un eixemplo ye a val de Tena que yera dividita historicament en tres quinyons: o de Sallent, o de Panticosa y o d'a Partacua. O primer yera formato por os lugars de Sallent de Galligo y Lanuza; o segundo por Pandicosa, O Pueyo y Oz y o tercero por Tramacastiella, Sandiniés, Escarriella, Piedrafita, Búbal y Saqués. Os tres quinyons teneban leis y privilechios comuns, administratos siempre por as periodicas Chuntas Chenerals d'a Val.

D'atra man tamién se fa servir a vegatas o termin quinyón ta o sistema de producción agricola basato en o reparto d'as tierras con l'obchectivo de sembrar-las y acosechar-las. O quinyón ye a parti correspondient de tierra de cadagún d'os miembros que la comparten.