Libre albitrio

De Biquipedia
(Reendrezau dende Libre albedrío)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Un esquema simplificato d'as prencipals posturas filosoficas arredol d'o libre albedrío.

O libre albitrio ye a hipotetica capacidat d'os achents racionals de poder exercer control sobre as suyas accions.

Afrontar ista cuestión ha requiesto comprender a relación entre a libertat y a causa, asinas como conoixer si as leis d'a naturaleza son causalment deterministicas. As diversas posturas filosoficas sobre o tema difieren en a suya opinión sobre si toz os escaicimientos son determinatos u no – determinismo contra indeterminismo – asinas como en si a libertat puet coexistir con o determinismo – compatibilismo contra incompatibilismo. Asinas, os deterministas convencitos argumentan que l'universo ye deterministico, y que ixo fa que o libre albitrio sía imposible.

O prencipio d'o libre albitrio tien connotacions relichiosas, eticas y cientificas. Por eixemplo, en l'ambito relichioso, o libre albitrio puet significar que una deidat omnipotent no exerce o suyo poder sobre as voluntaz y eleccions individuals. En etica, puet significar que os individuos pueden estar responsabilizatos moralment por as suyas accions. En l'ambito cientifico, puet significar que as accions d'o cuerpo, encluyindo-ie o cerebro y a mente, no son de tot determinatas por a causalidat fisica. A cuestión d'o libre albitrio ha estato un tema central dende os prencipios d'o pensamiento filosofico.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

  • Bischof, Michael H. Kann ein Konzept der Willensfreiheit auf das Prinzip der alternativen Möglichkeiten verzichten? Harry G. Frankfurts Kritik am Prinzip der alternativen Möglichkeiten (PAP). In: Zeitschrift für philosophische Forschung (ZphF), Heft 4, 2004.
  • Libet, Benjamin, Freeman, Anthony, Sutherland. J.K.B., Editors, The volitional brain: Towards a neuroscience of free will. 1999, Imprint Academic. ISBN 0-907845-50-9.
  • Libet, Benjamin, Mind time: the temporal factor in consciousness, Harvard University Press, 2004. ISBN 0-674-01320-4.
  • López Corredoira, M., 2005, Somos fragmentos de Naturaleza arrastrados por sus leyes, Vision Net, Madrit, ISBN 84-9821-136-0.
  • Muhm, Myriam: Abolito il libero arbitrio - Colloquio con Wolf Singer, in: L'Espresso,19.08.2004 [1].
  • Morris, Tom Philosophy for Dummies For Dummies.
  • Lawhead, Willaim F. The Philosophical Journey: An Interactive Approach McGraw-Hill Humanities/Social Sciences/Languages.
  • Inwagen, Peter van An Essay on Free Will Oxford: Clarendon Press.
  • Schopenhauer, Arthur, On the Freedom of the Will, Oxford: Basil Blackwell. ISBN 0-631-14552-4.