Exemeno de Luna

De Biquipedia
(Reendrezau dende Exemeno Martínez de Luna)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Exemeno de Luna
Bispe de Zaragoza


47° Bispe de Zaragoza
5 de chulio de 1296-26 de marzo de 1317
Predecesor Hugo de Mataplana
Succesor Pero López de Luna

26 de marzo de 1317-17 d'agosto de 1328
Predecesor Guillén de Rocabertí
Succesor Chuan d'Aragón
Naixencia c. 1278
?
Muerte 17 de noviembre de 1338
Alcalá de Henares, Reino de Castiella
Enterreco ?

Escudo de Exemeno de Luna

Exemeno de Luna (c. 1278 - Alcalá de Henares, 17 de noviembre de 1338) estió bispe de Zaragoza y arcebispe de Tarragona y de Toledo. Yera miembro d'o linache d'os Martínez de Luna.

Biografía[editar | modificar o codigo]

Exemeno de Luna (u Exemeno Martínez de Luna) naixió arredol de 1278. Yera fillo de Pero Martínez de Luna y d'Elvira Pérez de Sessa. Tenió cuatre chirmans: Pero Martínez de Luna II, (m. 1326), casau con Violant d'Alagón, Tresa y Gracia de Luna.[1]

Exerció como bispe de Zaragoza dende o 5 de chulio de 1296.[2] O 3 d'agosto de 1304 actuó como representant de Chaime II d'Aragón en a Sentencia arbitral de Torrellas (Zaragoza) por a que Alfonso de la Cerda renunció a la cadiera reyal de Castiella, y s'amugó o reino de Valencia fixando a suya muga sud en o río Segura (lo que implicó a devolución a Castiella d'a metat d'o reino de Murcia.[3] Por orden d'o rei Alifonso III d'Aragón y d'o papa Climent V, colaboró con o bispe de Valencia, Ramon Despont, en a destrucción d'a orden d'o Temple.

Dende o 26 de marzo de 1317 ocupó o cargo d'arcebispe de Tarragona. Mientres iste mandato tenió un luengo pleito con o rei Sancho I de Mallorca por as islas d'Eivissa y Formentera, y por considerar-le vasallo suyo. Menazando l'arcebispe Exemeno de Luna con excomulgar a o rei balear.[4]

En 1326 o Consello d'Alfonso XI de Castiella obligó a Chuan d'Aragón a albandonar Castiella, en alcanzar a mayoría d'edat, destituyindo-lo como arcebispe de Toledo y canceller mayor d'o reino. Permutando o suyo cargo o 17 d'agosto de 1328 con Exemeno de Luna, dica alavez arcebispe de Tarragona.[5]

Dimpués d'a suya muerte o 17 de noviembre de 1338, le succedió en o cargo d'arcebispe de Toledo o suyo sobrino Gil Álvarez de Albornoz.[1][6]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. 1,0 1,1 (es) , Francisco (1990), La Casa de Luna (1276-1348): factor político y lazos de sangre en la ascensión de un linaje aragonés, Münster, Westfalen : Aschendorffsche Verlagsbuchhandlung. ISBN 3-402-05825-1.
  2. (en) Arzobispo Jimeno de Luna. Católica-Jerarquía.
  3. (es) La sentencia arbitral de Torrellas. Historify.
  4. (es) Estalla la tensión entre el rey de Mallorca y el arzobispo. Historify.
  5. (es)El Consejo de Alfonso XI obliga a Juan de Aragón a abandonar Castilla. Historify.
  6. (es) El Correo (Madrid). 18-11-1829; 212: 1.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]


Predecesor:
Hugo de Mataplana
Bispe de Zaragoza
5 de chulio de 1296-26 de marzo de 1317
Succesor:
Pero López de Luna
Predecesor:
Guillén de Rocabertí
Arcebispe de Tarragona
26 de marzo de 1317-17 d'agosto de 1328
Succesor:
Chuan d'Aragón
Predecesor:
Chuan d'Aragón
Arcebispe de Toledo
17 d'agosto de 1328-17 de noviembre de 1338
Succesor:
Gil Álvarez de Albornoz