Diferencia entre revisiones de «Fraxinus excelsior»
m robot Añadido: fy:Esk; cambios triviales |
m Robot: Reemplazo automático de texto (-ozidental +occidental) |
||
| Linia 16: | Linia 16: | ||
{{Taxobox_end}} |
{{Taxobox_end}} |
||
'''''Fraxinus excelsior''''' <small>([[Linnaeus|L.]], [[1758]])</small>, conoixito popularment como '''fraxín/o''' u '''fráixen''' ye un [[árbol]] d'a [[familia (biolochía)|familia]] d'as [[oleaceae|oliazias]]. Os dos nombres populars d'esta espezie conoixen diferents bariants foneticas en tot l'[[Alto Aragón]], anque de forma aprosimatiba s'en podese dezir que la primera ye preponderant en a metat |
'''''Fraxinus excelsior''''' <small>([[Linnaeus|L.]], [[1758]])</small>, conoixito popularment como '''fraxín/o''' u '''fráixen''' ye un [[árbol]] d'a [[familia (biolochía)|familia]] d'as [[oleaceae|oliazias]]. Os dos nombres populars d'esta espezie conoixen diferents bariants foneticas en tot l'[[Alto Aragón]], anque de forma aprosimatiba s'en podese dezir que la primera ye preponderant en a metat occidental d'o territorio, e la segunda en a oriental. |
||
== Descripzión == |
== Descripzión == |
||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
== Ábitat == |
== Ábitat == |
||
L'árbol creix per cuasi tota [[Europa]] (defueras d'a faixa més septentrional d'[[Escandinabia]] e d'a faixa més meridional d'a Europa [[Mediterranio|mediterrania]]) e en bels puestos d'[[Asia |
L'árbol creix per cuasi tota [[Europa]] (defueras d'a faixa més septentrional d'[[Escandinabia]] e d'a faixa més meridional d'a Europa [[Mediterranio|mediterrania]]) e en bels puestos d'[[Asia occidental]]. |
||
== Usos == |
== Usos == |
||
Versión d'o 09:24 28 may 2010
| Fraixin | ||||||||||||||||
 Fraxinus excelsior | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
|
| ||||||||||||||||
Fraxinus excelsior (L., 1758), conoixito popularment como fraxín/o u fráixen ye un árbol d'a familia d'as oliazias. Os dos nombres populars d'esta espezie conoixen diferents bariants foneticas en tot l'Alto Aragón, anque de forma aprosimatiba s'en podese dezir que la primera ye preponderant en a metat occidental d'o territorio, e la segunda en a oriental.
Descripzión
Lo fraixín ye un árbol alto, capaz de plegar t'os 40 m e 1 de diametro, d'una crosta grisenca que se fende con es años. Caduzifolio, as suyas fuellas, pinnaticompuestas con entre 7 e 15 foliolos, amesuran de 20 ta 35 cm, e son d'as zagueras en ubrir-se de primabera e d'as primeras en cayer-se d'agüerro si bi ha bela chelera guaire luego. As chemas son negras, a diferienzia d'as pardas d'altras espezies de fráixins. As flors, d'un porpra escuro e sin de petalos, s'ubren d'antis que no las fuellas, estando las fembras una mica més luengas.
Ábitat
L'árbol creix per cuasi tota Europa (defueras d'a faixa més septentrional d'Escandinabia e d'a faixa més meridional d'a Europa mediterrania) e en bels puestos d'Asia occidental.
Usos
A fusta de fraixín ye estata tradizionalment usata en Europa como material ta fer arcos, mangos de ferramientas, gayatas u raquetas de tenis, entre altras cosas, grazias á la suya alta flecsibilidat e resistenzia. Tamién s'ha feito serbir t'os fogarils perque crema prou bien dica cuan que ye plegata de tallar.
Curiosidaz
L'árbol da nombre á bels toponimos; ixemplos en son Fraxén (en a bal de Broto, comarca aragonesa de Sobrarbe) u la ziudat californiana de Fresno (que ye «fraixin» en castellán). Plantilla:Destacato