Ligurs

Iste articlo trata sobre os ligurs, pueblos protohistoricos, ta atros emplegos veiga-se Ligur (desambigación).

Os ligurs son un conchunto de pueblos protohistoricos d'Europa. Seguntes Plutarco se deciban a ellos mesmos ambrons, que puet significar o pueblo de l'augua.

Os ligurs en as fuents griegas

Hesiodo (principios d'o sieglo VI aC), en os suyos Catalogos, los cita como uno d'os tres grans pueblos barbaros, controlando l'estremo occidental d'o mundo conoixito, chunto con os etiopes y scitas d'atros estremos. Avieno, en a traducción d'un texto de viaches marsellés más antigo que se puet datar de fins d'o sieglo VI aC, indica que os ligurs yeran extenditos antismás dica la mar d'o Norte enantes de retacular por ser empentatos por os celtas.

A principios d'o sieglo V aC, Hecateu de Mileto en Europa presenta Marsiella como una ciudat de Liguria. Aristótil situa siempre en sus Meteorolochicas a desembocadura d'o Roine en Liguria. Seguntes Herodoto os ligurs bordeyaban o Mediterranio occidental.

Os ligurs en fuents latinas

Os autors latins dicen que os ligurs viven a o sur d'os Alpes Franceses y Italians, y tamién en o norueste d'os Apenins. Tamién dicen que antismás ocupaban territorios más grans: Piemont, Toscana, Umbría, Lazio, Lenguadoc y dica a Peninsula Iberica.

Chulio César cita en a Guerra d'as Galias que os Centrons, os Grayocels, os Caturiches, preboron de oposar-se a que pasase entre Galia Cisalpina y os territorios d'os Voconzes en l'anyo 58 AC.

Plinio lo Viello los describe tamién más allá d'os Alpes, os Salluvians, os Deciatz, os Oxivians; y d'este costato d'os Alpes, os Venens, os Vachiens, que descienden d'os Caturiches, os Estatiellos, os Vibellos, os Magellos, os Eburiatz, os Casmonatz, os Beliatz, y d'os que fablamos, en son ciudatz y ríos: o río Rutuba, o ciudat Albium Intémelium, o río Merula; la ciudat d'Albium Ingaunum; o puerto de Vadum Sabatium; o río Porcifera, (actual Gênes); o río Feritor, o puerto d'o Delfín; Tigullia; en l'interior: Sechestia d'os Tigullins; o río Macra, muga d'a Liguria.