Ciclo carolinchio
Lo ciclo carolinchio u materia de Francia, seguntes lo poeta medieval Jean Bodel, ye lo conchunto de leyendas que constituyen las cantas de chesta en la literatura francesa medieval.
Ye un conchunto diferent de la materia de Bretanya, historia lechendaria de las islas Britanicas, y de la materia de Roma, interpretación de los poetas medievals de la mitolochía griega y de la historia de la Antigüedat clasica.
Ye en la canta de Saisnes a on podemos leyer:
y contina caracterizando a cadagún:
Entre los presonaches centrals de la materia de Francia ye Carlos lo Gran y los suyos palacins, en especial Roldán, heroi de la Canta de Roldán, y Oliver, guerrero que se baralla a sobén contra Fierabrás. En los suyos orichens, la materia de Francia incluiba relatos de guerras y de fazanyas melitars, y se basaba en los combates entre francos y sarracins (u moros) en tiempos de Carlos Martel y de lo mesmo Carlos lo Gran. La Canta de Roldán, por eixemplo, relata la batalla de Roncesvals en lo tiempo en que Carlos lo Gran chusto heba feito fuera a los musulmans de tierras occitanas, que allora se clamaban Aquitania. D'entre tiempo en que cautivoron lo chenero los elementos fantasticos y machicos china chana prenioron importancia. Bruixos y magos representan presonaches negativos, pero los herois gosan tener l'aduya de lo poder machico de las reliquias.
Dimpués lo tiempo de las cantas de chesta, los temas de la materia de Francia amaneixen en atras manifestacions literarias. Uno de los eixemplos més conoixitos ye lo de las epopeyas italianas de Ludovico Ariosto, Torquato Tasso y atros autors menors: lo relato de Orlando Furioso fue preso dreitament de los cantars de chesta. Lo mesmo tema lo imitó Edmund Spenser més tarde en anglés.
Atros relatos de la materia de Francia se troban en norrén, idioma en que s'escribió en Noruega en lo sieglo XIII la saga de Carlos lo Gran.