Avaros

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Os avaros estioron un pueblo turquico d'as estepas que emigró dende Asia dica Europa Central dimpués que os hunnos y antes que os hongaros. S'establioron en a Cuenca Panonica y tenioron sozmesos a muitos pueblos eslaus, que alavez s'estendillaban y s'estendilloron mes baixo dominio avaro. Se suposa que yeran un pueblo de luenga turquica.

Historia[editar | modificar o codigo]

Entroron en Europa en l'anyo 567 y dimpués ocuporon a Cuenca Panonica. En l'anyo 561 arriboron en o baixo Danubio.[1] Desfacioron o Reino d'os Chepidas y fixoron o centro operativo en a val d'o Theis. O apocheu d'os avaros se produció baixo o reinau d'o khan Bayan (565-602), baixo qui s'establioron en Panonia en l'anyo 565. A presencia d'os avaros en Panonia fació que os Longobardos emigrasen ta Italia y aceleró a dentrada d'os eslaus en os Balcans.[1]

O Imperio Romano d'Orient los fació servir a vegadas como federaus, pagando-lis un tributo dica tiempos de Chustín II, porque yeran en condicions de crebar a muga d'o Danubio, como facioron en os anyos 581 y 582 unius a grupos eslaus cuan plegoron dica Sirmia en una incursión.[1] Os avaros chunto con os eslaus atacoron en muitas ocasions l'Imperio Romano d'Orient contribuindo a la desromanizazión de l'antigo Illiricum.

En l'anyo 626 os avaros y persas asitiaban Costantinoble, pero sufrioron una derrota decisiva que deixó a los avaros sin capacidat de tornar a atacar en os Balcans.[1] L'emperador Heraclio permitió a os croatas y serbios que s'establisen en territorios de l'Imperio Romano d'Orient mugants con os avaros pa que fesen d'etnia-tampón.

En 796 son derrotaus por Carles Magno. O Imperio d'os Avaros fue repartiu entre l'Imperio Carolinchio y o Primer Imperio Bulgaro con o río Tizsa como muga.

Se fa mención d'os avaros en a traducción herediana de "Historia Langobardorum" de Paolo Diacono:

Aquesti en el comencamiento del su regno tomó muchos castiellos de los Baioarios, mas confiando en orationes et en armas et guardando et conservando todos tiempos con grant cura la paz de los Franceses et de los Ávaros.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 (es) Miguel Ángel Ladero Quesada: Historia Universal. Edad Media. Vicens Vives.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]