Anticatalanismo

Pegallo blaverista en Valencia alentando a o boicot a os productos catalans.

L'anticatalanismo u a catalanofobia ye l'aversión a Catalunya, a la cultura y luenga catalanas u a los mesmos catalans. Seguntes lo Diccionario d'a luenga catalana d'o IEC, "catalanofòbia" ye "una aversión a Catalunya, a los catalans u a tot aquello que ye catalán".

L'aversión a un colectivo social u nacional siempre tiene orichen en un conflicto previo de tipo politico, relichioso u etnico. En o caso d'a relación entre Castiella y a Corona d'Aragón, en cheneral, y Catalunya en particular tamién ye asinas. Atendendo lo historiador Antoni Simon lo catalanismo s'orichina a la Baixa Edat Meya y lo Renaiximiento, dau que en este periodo apareixen las identidaz nacionals a Europa.

Anticatalanismo en a Edat meya

Mapa politico oficial d'Espanya d'o 1850

Anticatalanismo en a epoca d'a expansión mediterrania

As conquiestas d'o Sud d'Italia y Grecia en a expansión mediterrania d'a Corona d'Aragón causoron una aversión local enta os conqueridors, a sobén cualificaus chenericament como "catalans".

Anticatalanismo en Castiella

L'anticatalanismo parte d'o conflicto entre a Corona castellana y la suya expansión historica enta os atros reinos peninsulars. Asimilau lo reino de Galicia, historicament i habió conflictos territorials con a Corona d'Aragón, aquí s'intentó de arrabazar o territorio con diferents guerras, como la guerra d'os dos Peros.

Anticatalanismo moderno en Espanya

Incorporau y asimilau Al-Andalus, y incorporaus Portugal y la Corona d'Aragón a la Corona espanyola, a ideya d'o conte-duque d'Olivares d'un estau centralista a traviés d'o suyo Memorial secreto causó la sublevación d'os segadors en Catalunya y la Guerra de restauración portuguesa, en aplicar-ie la denominada Unión d'Armas.

Cal decir que en aquel momento l'Imperio espanyol menau por Castiella veniba de cuatro crisis economicas, en 1557, en 1575, en 1596, y en 1607, y iba enta unatra, en 1627, dau que se gastaba mas en guerras que no conseguiba riquezas en as colonias americanas y en o mesmo reino de Castiella (a on anteriorment a la crisi de 1557 i heba habiu la sublevación d'as Comunidaz castellanas en protesta por a fiscalidat), por lo que la maniobra d'o conte-duque d'Olivares en realidat buscaba fuents de financiamiento alternativas.

Tenez la vuestra Machestat por o negocio mas important d'a vuestra Monarquía, fer-se Rei d'Espanya: quiero decir, Sinyor, que no se acontente a vuestra Machestat con estar Rei de Portugal, d'Aragón, de Valencia, Conte de Barcelona, sino que treballe y piense, con consello mudau y secreto, por reducir estes reinos de que se compone Espanya a lo estilo y leis de Castiella, sin garra diferencia, que si la vuestra Machestat l'aconsigue será lo Prencipe mas poderoso d'o mundo.

Pautas de l'anticatalanismo moderno y contemporanio

Cuan una comunidat nacional conquere unatra, en este caso lo Reino de Castiella a la Corona d'Aragón, l'asimilación comporta destruyir los elementos identitarios, como ye a luenga y a historia, y tamién, como cualsiquier comunidat conquerida i hai una extracción economica.