Academia Aragonesa d'o Catalán

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

L'Academia Aragonesa d'o Catalán (en catalán Académia Aragonesa del Català, oficialment Academia Aragonesa del Catalán) ye una institución cientifica de caracter oficial y publico, creyada por a Lei de Luengas d'Aragón^[1] como autoridat lingüistica de l'idioma catalán en Aragón. Os suyos estatutos fueron aprebaus por o Gubierno d'Aragón o 5 d'abril de 2011, estando publicaus en o Boletín Oficial d'Aragón o 18 d'abril de 2011,^[2] pero no ye constituida, en no haber nombrau encara o Gubierno d'Aragón a os primers academicos. Tien personalidat churidica propia y exerce as suyas funcions con autonomía organica, funcional y presupuestaria, ta guarenciar a suya obchectividat y independencia.

Competencias

Seguntes a Lei 10/2009 d'uso, protección y promoción d'as luengas propias d'Aragón y os suyos propios estatutos, son fins de l'Academia Aragonesa d'o Catalán:

Investigar y formular as normas gramaticals d'o catalán en Aragón, parando cuenta en as suyas variedaz lingüisticas.
Inventariar y actualizar o suyo lexico.
Estimular l'uso, amostranza y difusión d'o catalán en Aragón y d'as suyas distintas modalidaz.
Esfender y promover o catalán en Aragón y as suyas modalidaz y velar por os dreitos lingüisticos d'os charradors d'o catalán en Aragón.
Colaborar en a formación d'o profesorau.
Establir o criterio d'autoridat en as cuestions relativas a la normativa, actualización y uso correcto d'a luenga catalana en Aragón.
Asesorar a os poders publicos y institucions sobre temas relacionaus con l'uso correcto d'o catalán en Aragón, a suya promoción social, asinas como sobre a determinación oficial d'os topónimos (os nombres oficials d'os territorios, os nuclios de población y as vías interurbanas ) y os antroponimos.
As que, en l'ambito d'a suya competencia li encarge o Gubierno d'Aragón.

Academicos

Seguntes os suyos estatutos, l'Academia Aragonesa d'o Catalán podrá tener dica un maximo de 21 academicos de numero, y un numero indeterminau d'academicos correspondients y academicos d'honor. Os cargos d'academico de numero son vitalicios, y istos habrán d'estar filologos, personalidaz d'as letras, de l'amostranza, d'a comunicación y/u d'a investigación con reputada solvencia en l'ambito d'o catalán en Aragón, u contar con una producción reconoixida en o campo d'ista luenga.

Seguntes a Lei de Luengas, os primers miembros de l'Academia Aragonesa d'o Catalán y l'Academia d'a Luenga Aragonesa han d'estar nombraus por o Gubierno d'Aragón, a propuesta d'o Consello Superior d'as Luengas d'Aragón. Encara que iste tresladó a o Gubierno a lista d'os nueu primers academicos, o gubierno PSOE-PAR no plegó a fer os nombramientos, con o que o suyo nombramiento corresponderá a o nuevo gubierno saliu d'as eleccions a Corz d'Aragón de 2011.