Reino (biolochía)
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
En biolochía, un reino ye cuasi lo nivel mes alto d'a clasificación taxonomica d'os organismos, y dende la imposición d'o Sistema d'os Tres Dominios ye la clasificación propia só que d'os eucariotas. Actualment o solo taxón superior a os reinos ye lo dominio. Per debaixo d'os reinos se troban os filos a dintro d'o reino animal y d'o reino protista, y as divisions a dintro d'as plantas e d'os fongos.
En a suya obra Systema Naturae, d'o 1735, Carl von Linné establió dos reinos d'as "cosas vivas": Animalia ta os animals y Vegetabilia ta as plantas. Linneu tamién reculló sobre os minerals, os cuals dividió en un tercer reino: Mineralia. A dintro d'os reinos animal y vechetal, Linneu ya i cuaternó os organismos en filos y divisions.
Cuan se miraba de clasificar os organismos unicelulars que se conoixeban a par d'alavez (toz eucariotas) s'habió de dividir a dintro d'os reinos existents: os microorganismos móvils a dintro d'o filo Protozoa d'Animalia, y as algas a dintro d'as divisions Protophyta y Tallophyta d'o reino Vegetabilia. De totas trazas, muitas d'as formas que s'heban de clasificar no yeran garra facils de posar, y muitas d'atras se cambeyoron d'un reino enta l'atro en os seguients anyos per diferents autors; per eixemplo, as algas movils d'o chenero Euglena y os fongos ameboides.
Como resultau ta ixe problema clasificatorio, o naturalista alemán Ernst Haeckel desinyó una nueva clasificación, trencando l'anterior esquema de només que dos reinos, y introducindo-ie uno de tercer: os Protistas, ta meter-ie toz os organismos unicelulars.