Metamorfismo de contacto

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Fragmento de "Corniana", a roca mes tipica d'o metamorfismo de contacto.

O metamorfismo de contacto ye una forma de metamorfismo d'alta temperatura y presión por un regular baixa que se produce cuan un magma entra en contacto con una roca a menor temperatura ("roca encaixant"), con uns minerals susceptibles de recristalizar a la temperatura resultant d'o contacto.

O magma ha de tener prou capacidat calorifica pa poder puyar a temperatura de l'arredol y mantener-la asinas mientres bels millons d'anyatas, d'astí que o metamorfismo de contacto vaiga asociato a plutons de mida meya u gran. Os plutons chicoz no gosan producir metamorfismo de contacto. O metamorfismo de contacto ye ligato a sobén a los granitos d'os nivels altos d'os orochens.

Una caracteristica común d'o metamorfismo de contacto son as auriolas metamorficas concentricas arredol d'o plutón, en as que veyemos una succesión de minerals que van apareixendo a cierta distancia d'o plutón y desapareixen substituyius por atros, indicadors d'una temperatura cada vegata menor: s'han definito como minerals éndiz a sillimanita, andalucita, biotita y clorita.

Rocas tipicas d'o metamorfismo de contacto son as cornianas. Os márbols y as cuarcitas tamién pueden formar-sen en o metamorfismo de contacto d'as calsineras y piedras d'arena respectivament. Manimenos en o metamorfismo de contacto d'as calsineras tamién pueden formar-sen skarns en una variant especial de metamorfismo de contacto dita metasomatismo en a que cambia a composición.

Metamorfismo de contacto en os Pireneus[editar | modificar o codigo]

Picos d'os Infiernos, con una marbolera bien visible de color blanca en a part central d'a foto.

En a Val de Tena bi ha representación d'o metamorfismo de contacto por a presencia d'un gran batolito de rocas graniticas. As rocas calsineras encaixants recristalizoron y se convertioron en cornianas y márbols como os d'a Quixada de Pondiellos (Os Infiernos) u a Comachibosa.[1]

Muitas cuarcitas d'o Pireneu axial son producto d'o metamorfismo de contacto asociato a los batolitos de rocas graniticas.[1]

As losetas con "moscas" (andalucita) de l'alto Ara tamién son un eixemplo tipico de metamorfismo de contacto.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. 1,0 1,1 Ánchel Belmonte Ribas "Guía Geológica del Pirineo", Editorial Pirineo.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]