Sunnismo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Os sunníes u sunnitas (en idioma arabe, سنّة) ʾAhlu-s-Sunnati wa-l-Jamāʿah ,son o grupo musulmán mayoritario en a comunidat islamica mundial, seguiu por 87-90% de toz os musulmans d'o mundo. Ye caracterizada por un mayor creencia en o profeta, os sahaba (en particular os califas Rashidun) y os costumbres d'allí derivadas. O suyo nombre procede d'o feito que, amás d'o Corán, son devotos d'a Sunna, colección de ditos y feitos atribuius a o profeta Mahoma. Encara que o islam sunita se compone d'una variedat d'escuelas teolochicas y legals que se desembolicoron a traviés d'entornos historicos, localidaz y culturas, os sunitas de toz comparten cualques creyencias comunas: l'acceptación d'a lechitimidat d'os primers cuatro sucesores d'o profeta Mahoma (Abu Bakr, Úmar ibn a o-Jattab, Uthmán ibn Affán y Ali ibn Abi Tálib), y a creyencia que atras sectas islamicas han introduciu innovacions (bidah), a partir d'a creyencia mayoritaria. As diferencias entre musulmans sunitas y chiitas surtioron d'un desalcuerdo sobre quí heba de succeder a Mahoma y en adebant adquirioron mayor significación politica, asinas como dimensions teolochicas y churidicas.

D'alcuerdo con as tradicions Sunitas, Mahoma no designó clarament un sucesor y a comunidat musulmana actuó d'alcuerdo con a suya Sunna trigando a o suyo suegro Abu Bakr como que o primer califa. En contraste, o chiismo sostiene que Mahoma anunció a o suyo yerno y primo Ali ibn Abi Tálib como que o suyo sucesor, particularment entre o sermón de Ghadir Khumm. As tensions politicas entre Sunitas y Chiitas ha continau con distinta intensidat a lo largo d'a historia islamica y en tiempos recients s'han exacerbau a causa d'os conflictos etnicos y o surtimiento d'o Wahabismo.

O islam Suní se desembolicó a partir de las luitas en o islam temprano sobre o liderazgo. As posicions politicas y relichiosas surtioron de las disputas sobre a definición d'a creyencia "verdadera", a libertat y o determinismo. Os sunitas tienden a refusar o racionalismo excesivo u o intelectualismo en cuestions de credo, centrando-se en o esprito y a intención d'as fuents primarias y utilizando argumentos racionals, cuan siga necesario, para esfender a ortodoxia y refutar a herechía.[1][2]

En luenga arabe, os seguidors d'o Islam Sunita son clamaus ahl as-sunnah wa l-jamāʻah (" o lugar d'a Sunna y a comunidat") u simplament ahl as-Sunnah. Si bien o islam Sunita ye a vegadas clamau "islam ortodoxo," cualques academicos consideran ista traducción como que inadecuada.

O Corán, de conchunta con os hadices (especialment aquels recopilados en o Kutub a o-Sittah) asinas como o consenso churidico obligante, forman a base de toda a churisprudencia tradicional dentro d'o Islam Suní. Os decretos d'a Sharia se derivan d'istas fuents basicas amás d'o razonamiento analochico, a consideración d'o buenpasar publico y a discrección churidica, utilizando os prencipios de churisprudencia desembolicaus por as escuelas tradicionals de leis. En afers de credo, a tradición Sunita esfiende os seis pilars d'o Iman (a fe), y comprende as escuelas Ash'ari y Maturidi de teolochía racionalista, asinas como a escuela textualista conoixida como teolochía tradicionalista. O islam Suní no ye una linia coherent de tradición, sino una consolidación de doctrinas y posicions a las cuals s'ha plegau con o tiempo en discusions y escritos.

Referencias[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]