Sancho Garcés IV de Navarra

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Sancho Garcés IV de Navarra
Rei de Navarra


1054-1076
Predecesor García Sánchez III O de Nachera
Succesor Sancho V Remíriz

Naixencia 1039 ?
Muerte 4 de chunio de 1076
Consort Placencia de Normandía
Pai García Sánchez III de Navarra
Mai Estefanía de Foix

Sancho Garzés IV de Navarra, O de Penyalén, naixito arredol de 1039 y muerto en Penyalén (hue un lugar d'o municipio navarro de Funes) o 4 de chunio de 1076, estió un rei de Navarra, dende 1054 dica a suya muerte.

Orichens familiars[editar | modificar o codigo]

O rei Sancho Garcés IV de Navarra yera fillo de García Sánchez III de Navarra y d'a suya muller Estefanía de Foix, d'a casa d'os contes de Foix, y yera naixito arredol de 1039.

O suyo reinau[editar | modificar o codigo]

Sancho Garcés IV fue proclamato rei de Navarra cuan teneba 14 anyadas, en o memo campo de batalla d'a batalla d'Atapuerca, a on heba muerto o suyo pai. Dica a edat de 18 anyadas, recibió aduya d'a suya mai, que morió en 1058 luego de fer cumplir a manda d'o suyo esposo d'establir en Nachera (hue La Rioja) o monesterio de Santa María la Reyal, a on yera apedacato García Sánchez III.

Sancho Garzés III, en alianza con su tío Remiro I, rei d'Aragón, presionaba a la taifa de Saraqusta, encara que Al-Muqtadir, o soberano d'ista taifa, feba afrontar a o navarro con o suyo primo Sancho Remíriz, que heba sucedito a lo suyo pai luego d'a suya muerte en 1063.

En tener encara biens patrimonials en o reino de Castiella, a sobén bi habió luitas con iste reino, rematando en 1067 en a clamata Guerra d'os Tres Sanchos, en a que o navarro recibió l'aduya militar d'o suyo primo aragonés, que estió impresccndible ta lograr a victoria.

O suyo asasinato[editar | modificar o codigo]

Sancho Garcés IV de Navarra fue asasinato en o lugar de Penyalén (que hue fa parte d'o termin municipal d'a localidat de Funes)[1] por una alianza entre os suyor chirmans, que s'heban conchurato en a suya cuentra. Asinas, o suyo chirmán Remón li tiró a un cinglo (hue clamato o cinglo d'o rei)[2] mientres yera de cazata, o 4 de chunio de 1076.[3]

Luego d'a suya muerte, o reino de Navarra fue invadito por Alifonso VI, rei de Castiella, qui s'apoderó de La Rioja, y tamién por Sancho Remíriz, rei d'Aragón. A nobleza navarra, que temeba a desaparición d'o reino de coronar nuevo rei a o fillo de Sancho Garcés IV, que yera encara un nin, coronó rei de Navarra a iste zaguer, que unió asinas as dos coronas.

Matrimonios y fillos[editar | modificar o codigo]

Sancho Garcés casó dimpués de 1068[4] con Placencia de Normandía, muerta dimpués d'o 14 d'abril de 1088. Tenioron dos fillos:

  • García Sánchez de Navarra, que morió de nin.
  • García de Navarra, o hereu, que fue desplazato por o reparto d'o reino entre os reinos de Castiella y Aragón, y que morió en Toledo dimpués de 1091.

Antiparte, d'a suya relación con a suya amant Ximena d'Esquiroz, tenió dos fillos bordes:

  • Raimón Sánchez, naixito antis de 1071 y muerto dimpués de 1110, que estió sinyor d'Esquiroz (hue en Galar).
  • Urraca Sánchez, muerta dimpués de 1072, educata en Larrasoain.

Predecesor:
García Sánchez III O de Nachera
Rei de Navarra
1054 - 1076
Succesor:
Sancho V Remíriz


Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) www.VillaDefunes.com.
  2. (es) Articlo en o periodico Deia.
  3. (es) www.VillaDefunes.com.
  4. En 1068 apareixe Plazentia en una donación d'o lugar de Legardeta a o monesterio de Santa María la Reyal d'Irache, en a suy primera presencia en a documentación historica.