Roca ignia

De Biquipedia
(Reendrezau dende Rocas ignias)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Una roca ignia u magmatica s'ha formato por solidificación de magma u roca fundita.

Bi n'ha de diferents composicions quimicas y mineralochicas. Dependendo d'a cantidat de silica se distingue entre rocas acidas si tienen mes d'un 70% de silica, rocas basicas si tienen un 50 % de silica, rocas intermeyas si tienen entre un 50 y un 70 % de silica, y rocas ultrabasicas si tienen una cantidat de silica clarament inferior a lo 50 %.

Os magmas basicos pueden formar-sen en o manto superior por fusión parcial, os magmas acidos pueden formar-sen por fusión d'a crosta continental y os magmas intermeyos pueden formar-sen en arias de subducción.

As rocas ignias se clasifican seguntes o puesto on han cristalizato, o que determina a velocidat de cristalización y a textura. Os dos grupos principals son rocas volcanicas y rocas plutonicas. As clasificacions tradicionals contemplaban o grupo intermeyo d'as rocas filonianas, subvolcanica u hipoabisals.

As rocas plutonicas s'han formato por solidificación lenta d'o magma en una cambra magmatica baixo a superficie terrestre, creyando un "plutón", presentando una buena cristalización con cristals de mida homochenia. L'eixemplo tipico son os granitos.

As rocas volcanicas s'han formato por solificicación rapida d'o magma en a superficie terrestre. A cristalización ye diferent. Podemos trobar cristals grans en meyo de cristals chicoz, solament cristals chicoz u no haber-ie cristalización y tener un veire volcanico. L'eixemplo tipico ye o basalto.

As rocas ignias representan aproximadament o 95 % d'a crosta terrestre, pero en a superficie terrestre a presencia d'as rocas sedimentarias fa que no afloren guaire.