Guerra polaco-sovietica

De Biquipedia
Translate icon.svg Iste articlo ye escrito con as normas graficas EFA. Si quiers, puez aduyar cambiando a la grafía oficial de Biquipedia y sacando dimpués ista plantilla.
Guerra polaco-sovietica
[[]]
Polish-soviet war 1920 Polish defences near Milosna, August.jpg
Fuerzas polacas en Miłosna, amán de Varsovia, agosto de 1920.
Información cheneral
Calendata: 19191921
Puesto: Europa Central y de l'Este
Resultau: Paz de Riga
En conflicto
Flag of Poland.svg Polonia
Naval Ensign of Ukraine (1917–1921).svg Republica Nacional Ucrainesa
Flag of the Russian Soviet Federative Socialist Republic (1918–1925).svg RSFS de Rusia
Flag of the Ukrainian Soviet Socialist Republic (1929-1937).svg RSS d'Ucraína
Comandants
Józef Piłsudski
Edward Rydz-Śmigły
Mijaíl Tujachevsky
Semyon Budyonny
Iósif Stalin
Soldaus
360.000 combatients
738.000 reservas
950.000 combatients
5.000.000 reservas
Baixas
~60.000 muertos ~100.000 - 150.000 muertos

A Guerra Polaco-Sovietica estió un conflicto armato posterior a la Primera Guerra Mundial y la Revolución Rusa entre o nuevo estato polaco independient, que quereba recuperar as mugas anteriors a los repartos de Polonia, y los bolcheviques d'a Unión Sovietica que quereban controlar tot l'antigL'Imperio Ruso y lo maximo de territorio imposando o sistema de gubierno comunista.

Antecedents[editar | modificar o codigo]

O gobierno bolchevique yera en disposición de recuperar os territorios perditos por Rusia a mesura que se retirasen as tropas alemanas. A retirata d'os alemans yera una imposición de l'armisticio de l'11 de noviembre de 1918. L'11 de febrero de 1919 o exerzito polaco se troba debant de l'Exercito Royo en Brest-Litovsk, y lo refusa ta l'este. Pinsk y Grodno son ocupatos, y o 20 d'abril de 1919 Józef Piłsudski dentra en Vilna. En agosto os polacos son ya a l'este de Minsk y han conquiesto a Galitzia Oriental a los ucraineses.

O secretario d'Estato d'o Foreign Office britanico en ixe tiempo, Lord Curzon, recibio o encargo de trazar a muga oriental de Polonia incluindo os territorios historicos de mayoría polaca y indiscutiblement polacos. Fació o suyo treballo en aviento de 1919 (Linia Curzon), pero os suyos resultaus no fuoron acceptatos por os nacionalistas polacos, que reclamaban Galitzia Oriental y Volinia, habitatas por ucraineses y atros territorios habitatos por belarrusos, amanando-se a las mugas de 1772.

Desembolique d'a guerra[editar | modificar o codigo]

En abril de 1920 lanzan una ofensiva con a colaboración de l'ucrainés Petliura y prenen Kiev o 6 de mayo. O Exercito Royo reacciona a l'inte y Mijaíl Tujachevsky abanza por Belarrusia y Iegorov y a caballería de Semyon Budyonny abanza en dirección ta Galitzia. Os polacos retaculan en totz os frents. Os royos deixoron que os lituanos ocupasen Vilna. En l'inte que o Exercito Royo ye en a muga de Prusia oriental se celebra o plebiscito d'os districtos de Marienwerder y Allenstein, o 17 de chulio de 1920, a mayoría prefiere depender d'Alemanya. Tamién se produce o reparto d'o territorio de Teschen entre Polonia y Checoslovaquia y o retoque d'a muga en Zakopane por decisión d'os Aliatos, y encara que os polacos lo acceptan, Checoslovaquia no permite o trasporte d'armas ta Polonia quan o 9 d'agosto o Exercito Royo s'amana ta Torún.

Os polacos lanzan una contraofensiva o 12 d'agosto con refirme de Francia y con gran exito, (o "miraglo d'a Vistula"). O Exercito Royo se bate en retirata. O 9 d'octubre de 1920 o cheneral Lucjan Żeligowski ocupó Vilna. O 12 d'octubre se firman os alcuerdes previos de paz que conducen a lo Tratato de Riga d'o 18 de marzo de 1921. A nueva muga ruso-polaca ye muit a l'este da Linia Curzon, y ye un poquet més buena pa os polacos que a d'o reparto de 1793. A metat d'os territorios habitatos por belarrusos son baixo sobiranía polaca y l'atra metat baixo sobiranía sovietica. En chinero de 1922 Vilna queda anexionata a Polonia y os Aliatos lo reconoixen en marzo de 1923.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]