Diferencia entre revisiones de «Figado»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Linia 4: Linia 4:


== Gastronomía ==
== Gastronomía ==
[[Imachen:Fardel.JPG|right|thumb|250px| Fardeles.]]
[[Imachen:Fardel.JPG|right|thumb|250px|Fardels.]]
O figado de bells [[mamifero]]s y [[aves]] ye considerato un alimento ta os humans con un gran aporte de [[fierro]] y [[vitamina]]s.
O figado de bells [[mamifero]]s y [[aves]] ye considerato un alimento ta os humans con un gran aporte de [[fierro]] y [[vitamina]]s.


Pot preparar-se ta minchar frito, bullito, en o forno u asato, tamién puet mincharse crudo, ye tradicional en o [[sashimi]] d'a [[cocina chaponesa]], pero no ye gaire recomendable por o suyo alto contenito en Vitamina A y os d'alguns animals puet derivar en una [[intoxicación]] por exceso de vitamina.
Puet preparar-se ta minchar frito, bullito, en o forno u rostito, tamién puet minchar-se crudo, ye tradicional en o [[sashimi]] d'a [[cocina chaponesa]], pero no ye gaire recomendable por o suyo alto contenito en Vitamina A y os d'alguns animals puet derivar en una [[intoxicación]] por exceso de vitamina.


A forma mas conoixita ta mincharlo ye frito y con [[cebolla]] frita, cheneralment ye utilizato ta iste plato o figado de [[tocín]] u [[vaca]].
A forma mas conoixita ta minchar-lo ye frito y con [[cebolla]] frita, cheneralment ye utilizato ta iste plato o figado de [[tocín]] u [[vaca]].


Tamién ye utilizato ta fer [[paté]]s, o mes popular y conoixito ye o [[foie gras]], feito con o figado d'os patos y aucas.
Tamién ye utilizato ta fer [[paté]]s, o mes popular y conoixito ye o [[foie gras]], feito con o figado d'os [[pato]]s y [[auca]]s.


En atros paisos tamién se fan atros productos como embutidos, figado picat y en Aragón as fardeles.
En atros paises tamién se fan atros productos como [[embutido]]s, figado capolato y en Aragón os [[fardel]]s.


== Referencias ==
== Referencias ==

Versión d'o 21:24 22 ago 2016

Articlo d'os 1000
Figado de uella.
(1) lobulo dreito, (2) lobulo cucho,
(3) lobulo caudato, (4) lobulo quadrato,
(5) arteria hepatica y vena porta, (6) nodulos limfaticos hepaticos,
(7) vesicula biliar.

O figado u ferito ye un organo de l'aparato dichestivo, present en os vertebraus. Chuga un papel important en o metabolismo, sintesi d'a proteína d'o plasma y a desintoxicación de drogas. Iste organo ye a glandula mas gran d'o cuerpo humán y se situga por debaixo d'o diafragma, en o hipocondrio dreito. Ye dividida en alas[1] u lobulos. Sintetiza bilis, un liquido verdenco important ta la dichestión. Realiza y regula una variedat muit ampla de reaccions bioquimicas que requieren teixitos muit especializatos. Os termins medicos relacionatos con o figado prencipian a sobén por hepato- u hepatic, que provienen d'a parola griega ta o figado, hēpar (ήπαρ[2]).

Gastronomía

Fardels.

O figado de bells mamiferos y aves ye considerato un alimento ta os humans con un gran aporte de fierro y vitaminas.

Puet preparar-se ta minchar frito, bullito, en o forno u rostito, tamién puet minchar-se crudo, ye tradicional en o sashimi d'a cocina chaponesa, pero no ye gaire recomendable por o suyo alto contenito en Vitamina A y os d'alguns animals puet derivar en una intoxicación por exceso de vitamina.

A forma mas conoixita ta minchar-lo ye frito y con cebolla frita, cheneralment ye utilizato ta iste plato o figado de tocín u vaca.

Tamién ye utilizato ta fer patés, o mes popular y conoixito ye o foie gras, feito con o figado d'os patos y aucas.

En atros paises tamién se fan atros productos como embutidos, figado capolato y en Aragón os fardels.

Referencias

  1. (es) Ángel Ballarín Cornel: Diccionario del Benasqués. Institución Fernando el Católico, Zaragoza, segunda edición 1978. pp 32-33.
  2. A parola griega "ήπαρ" deriva de hēpaomai, que quiere decir reparable, fendo referencia a lo feito de que o figado puet rechenerar-se por si mesmo espontaniament en caso de lesión.

Vinclos externos