Diferencia entre revisiones de «Orden d'o Hespital»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
m →‎Os espitalers en Malta: zagueras peticions, replaced: Sezilia → Secilia
Sin resumen de edición
Linia 1: Linia 1:
{{Grafía_87}}
{{Ficha d'unidat melitar
{{Ficha d'unidat melitar
|nombre= Orden d'o Hespital
|nombre= Orden d'o Hespital
|nombre oficial = Soberana Orden Melitar y Hespitalaria de Sant Chuan de Cherusalén, de Rodas y de Malta
|nombre oficial = Sobirana Orden Melitar y Hespitalera de Sant Chuan de Cherusalem, de Rodas y de Malta
|imachen= [[Image:Escudo Orden de Malta.svg|200px]]
|imachen= [[Image:Escudo Orden de Malta.svg|200px]]
|títol=Escudo d'a Orden d'o Hespital
|títol=Escudo d'a Orden d'o Hespital
Linia 35: Linia 34:
|honors=
|honors=
}}
}}
A '''Orden de San Chuan de Cherusalén''' (tamién conoxita como '''Orden de San Chuan d'o Espital de Cherusalén''', '''Orden d'os Chirmans Espitalers''' u '''Orden de Malta''') se fundó con unas fins beneficas pa esdebenir dimpués un cuerpo armato a l'estilo [[Orden d'o Temple|templer]] con gran fama por os feitos d'armas en os que partiziporon.
A '''Orden de Sant Chuan de Cherusalem''' (tamién conoixita como '''Orden de Sant Chuan d'o Hespital de Cherusalem''', '''Orden d'os Chirmans Hespitalers''' u '''Orden de Malta''') se fundó con unas fins beneficas pa esdevenir dimpués un cuerpo armato a lo estilo [[Orden d'o Temple|templer]] con gran fama por os feitos d'armas en os que participoron.


== Os espitalers en Tierra Santa ==
== Os hespitalers en Tierra Santa ==
L'orichen d'esta [[orden de caballería]] se remontan a l'año [[1084]] quan uns mercaders d'a ziudat d'[[Amalfi]], en o [[reino de Nápols]], dezidioron fundar un espital pa pelegrins a lo costato d'a [[Ilesia d'o Santo Sepulcre de Cherusalén|ilesia d'o Santo Sepulcre]] de [[Cherusalén]], baixo l'abocazión de [[San Chuan Batista]]. Este templo yera tan a man que la chent clamó a la orden como '''Orden de San Chuan d'o Espital de Cherusalén'''.
L'orichen d'esta [[orden de caballería]] se remontan a l'anyo [[1084]] quan uns mercaders d'a ciudat d'[[Amalfi]], en o [[reino de Nápols]], decidioron fundar un hespital pa pelegrins a lo costato d'a [[Ilesia d'o Santo Sepulcre de Cherusalem|ilesia d'o Santo Sepulcre]] de [[Cherusalem]], baixo l'advocación de [[Sant Chuan Baptista]]. Este templo yera tan a man que la chent clamó a la orden como '''Orden de Sant Chuan d'o Hespital de Cherusalem'''.


Dimpués que os cruzatos conquerisen a Ziudat Santa en [[1099]], o primer mayestre d'a orden, o probenzal [[Gerard de Sant Geniés]], que os documentos zitan como fundador y como prior, dezidioron estender a obra por [[Palestina]], [[Siria]] y mesmo [[Europa]], con un rosario d'Espitals en a rota de pelegrinache ta [[Tierra Santa]].
Dimpués que os cruzatos conquerisen a Ciudat Santa en [[1099]], o primer mayestre d'a orden, o provenzal [[Gerard de Sant Geniés]], que os documentos citan como fundador y como [[prior]], decidioron d'extender a obra por [[Palestina]], [[Siria]] y mesmo [[Europa]], con un rosario d'Hespitals en a rota de pelegrinache ta [[Tierra Santa]].


A primera seu que tenioron yera en Cherusalén, fendo-sen dimpués cargo en [[1142]] de lo impresionant ''Castiello de lo [[Crac de los Caballers]]'' y en fazioron una fortaleza inespugnable. Dimpués la caita de Cherusalén en mans de [[Saladín]] en [[1187]] (en la que morió lo [[Gran Mayestre]] de la orden), pasó ta [[San Chuan d'Acre]], on costruyen un gran espital.
A primera seu que tenioron yera en Cherusalem, fendo-sen dimpués cargo en [[1142]] de lo impresionant ''Castiello de lo [[Crac de los Caballers]]'' y en facioron una fortaleza inexpugnable. Dimpués la caita de Cherusalem en mans de [[Saladín]] en [[1187]] (en la que morió lo [[Gran Mayestre]] de la orden), pasó ta [[Sant Chuan d'Acre]], on construyen un gran espital.


== Os espitalers en Rodas ==
== Os hespitalers en Rodas ==
Una begata los cristians fuoron espulsoron de [[Tierra Santa]] ([[1291]]), os espitalers pasoron ta lo [[reino de Chipre]] e d'allí ta la isla de [[Rodas]], que conquerioron en [[1310]]. La orden, clamata agora de ''San Juan de Cherusalén e Rodas'', esdebenió una potenzia nabal en la [[mar Mediterrania]]. Con los espitalers, Rodas esdebenió una fortaleza inespugnable que resistió zinco setios durismos. Un [[Munebrega|munebregán]] [[Castellanía d'Amposta|castellán d'Amposta]] esdebinió [[Gran Mayestre]] en o [[sieglo XIV]]: [[Johan Ferrández d'Heredia]], e en as [[Cronicas d'os Chudezes de Teruel]] dizen que yera un '''Mayestre de Rodas'''.
Una vegata los cristians fuoron forachitatos de [[Tierra Santa]] ([[1291]]), os hespitalers pasoron ta lo [[reino de Chipre]] y d'allí ta la isla de [[Rodas]], que conquerioron en [[1310]]. La orden, dita alavez de ''Sant Chuan de Cherusalem y Rodas'', esdevenió una potencia naval en la [[mar Mediterrania]]. Con los espitalers, Rodas esdevenió una fortaleza inexpugnable que resistió cinco [[setio]]s durismos. Un [[Munebrega|munebregán]] [[Castellanía d'Amposta|castellán d'Amposta]] esvebinió [[Gran Mayestre]] en o [[sieglo XIV]]: [[Johan Ferrández d'Heredia]], y en as [[Cronicas d'os Chudeces de Teruel]] dicen que yera un '''Mayestre de Rodas'''.


Lo [[Setio de Rodas|zaguer setio de Rodas]], en [[1522]], mandato por [[Solimán lo Mañifico]], duraría seis meses. A la fin, la orden ha de fer los achustes e albandonar la isla.
Lo [[Setio de Rodas|zaguer setio de Rodas]], en [[1522]], mandato por [[Solimán lo Magnifico]], duraría seis meses. A la fin, la orden ha de capitular y albandonar la isla.


== Os espitalers en Malta ==
== Os hespitalers en Malta ==
Dimpués la espulsión, s'establioron por breu tiempo en [[Secilia]], dica que en [[1530]], o Rei [[Carlos I d'Espanya]], con lo beneplazito de lo papa [[Climent VII (Papa)|Climent VII]] lis donó [[Malta]], e por ixo tamién se claman a '''Orden de Malta'''. A més de Malta lis zedió las islas de [[Gozo]], [[Comino]] e [[Tripoli (Libia)|Tripoli]]. En [[1565]] defendioron Malta eroicament d'una embasión [[Imperio Otomán|otomana]]. Permanexioron en Malta dica que l'exerzito de [[Napolión]] los benzió.
Dimpués la expulsión, s'establioron por breu tiempo en [[Secilia]], dica que en [[1530]], o Rei [[Carlos I d'Espanya]], con lo beneplacito de lo papa [[Climent VII (Papa)|Climent VII]] lis donó [[Malta]], y por ixo tamién se claman a '''Orden de Malta'''. A més de Malta lis cedió las islas de [[Gozo]], [[Comino]] y [[Tripoli (Libia)|Tripoli]]. En [[1565]] defendioron Malta heroicament d'una invasión [[Imperio Otomán|otomana]]. Permaneixioron en Malta dica que l'exercito de [[Napolión]] los venció.


== Primers espitalers en Aragón ==
== Primers hespitalers en Aragón ==
Dimpués d'a derrota final de [[Alifonso I d'Aragón|Alifonso I ''Lo Batallero'']] en [[Fraga]], y binient muerte, en o testamento suyo os espitalers i feguran chunto con os [[Orden d'o Temple|templers]] y atros como hereders d'o reino, o cualo permeterá l'establimiento d'a orden en o zentro y sur d'[[Aragón]].
Dimpués d'a derrota final de [[Alifonso I d'Aragón|Alifonso I ''Lo Batallero'']] en [[Fraga]], y vinient muerte, en o testamento suyo os hespitalers i feguran chunto con os [[Orden d'o Temple|templers]] y atros como hereders d'o reino, o qualo permeterá l'establimiento d'a orden en o centro y sur d'[[Aragón]].


[[Remón Berenguer IV de Barcelona|Remón Belenguer IV]] creyó en [[Amposta]] un priorato independient d'o priorato de San Chil de Probenza, que yera de qui dependeban dica allora os espitalers [[Catalunya|catalans]]. Este priorato se clamó [[Castellanía d'Amposta]] y en dependerán con o tiempo a más gran parte d'as encomiendas y bailías d'a [[Corona d'Aragón]].
[[Remón Berenguer IV de Barcelona|Remón Belenguer IV]] creyó en [[Amposta]] un priorato independient d'o priorato de Sant Chil de Provenza, que yera de qui dependeban dica l'inte os hespitalers [[Catalunya|catalans]]. Este priorato se deciba [[Castellanía d'Amposta]] y en dependerán con o tiempo a más gran part d'as [[comanda]]s y bailías d'a [[Corona d'Aragón]].


== Se veiga tamién ==
== Se veiga tamién ==

Versión d'o 19:10 11 feb 2011

Plantilla:Ficha d'unidat melitar A Orden de Sant Chuan de Cherusalem (tamién conoixita como Orden de Sant Chuan d'o Hespital de Cherusalem, Orden d'os Chirmans Hespitalers u Orden de Malta) se fundó con unas fins beneficas pa esdevenir dimpués un cuerpo armato a lo estilo templer con gran fama por os feitos d'armas en os que participoron.

Os hespitalers en Tierra Santa

L'orichen d'esta orden de caballería se remontan a l'anyo 1084 quan uns mercaders d'a ciudat d'Amalfi, en o reino de Nápols, decidioron fundar un hespital pa pelegrins a lo costato d'a ilesia d'o Santo Sepulcre de Cherusalem, baixo l'advocación de Sant Chuan Baptista. Este templo yera tan a man que la chent clamó a la orden como Orden de Sant Chuan d'o Hespital de Cherusalem.

Dimpués que os cruzatos conquerisen a Ciudat Santa en 1099, o primer mayestre d'a orden, o provenzal Gerard de Sant Geniés, que os documentos citan como fundador y como prior, decidioron d'extender a obra por Palestina, Siria y mesmo Europa, con un rosario d'Hespitals en a rota de pelegrinache ta Tierra Santa.

A primera seu que tenioron yera en Cherusalem, fendo-sen dimpués cargo en 1142 de lo impresionant Castiello de lo Crac de los Caballers y en facioron una fortaleza inexpugnable. Dimpués la caita de Cherusalem en mans de Saladín en 1187 (en la que morió lo Gran Mayestre de la orden), pasó ta Sant Chuan d'Acre, on construyen un gran espital.

Os hespitalers en Rodas

Una vegata los cristians fuoron forachitatos de Tierra Santa (1291), os hespitalers pasoron ta lo reino de Chipre y d'allí ta la isla de Rodas, que conquerioron en 1310. La orden, dita alavez de Sant Chuan de Cherusalem y Rodas, esdevenió una potencia naval en la mar Mediterrania. Con los espitalers, Rodas esdevenió una fortaleza inexpugnable que resistió cinco setios durismos. Un munebregán castellán d'Amposta esvebinió Gran Mayestre en o sieglo XIV: Johan Ferrández d'Heredia, y en as Cronicas d'os Chudeces de Teruel dicen que yera un Mayestre de Rodas.

Lo zaguer setio de Rodas, en 1522, mandato por Solimán lo Magnifico, duraría seis meses. A la fin, la orden ha de capitular y albandonar la isla.

Os hespitalers en Malta

Dimpués la expulsión, s'establioron por breu tiempo en Secilia, dica que en 1530, o Rei Carlos I d'Espanya, con lo beneplacito de lo papa Climent VII lis donó Malta, y por ixo tamién se claman a Orden de Malta. A més de Malta lis cedió las islas de Gozo, Comino y Tripoli. En 1565 defendioron Malta heroicament d'una invasión otomana. Permaneixioron en Malta dica que l'exercito de Napolión los venció.

Primers hespitalers en Aragón

Dimpués d'a derrota final de Alifonso I Lo Batallero en Fraga, y vinient muerte, en o testamento suyo os hespitalers i feguran chunto con os templers y atros como hereders d'o reino, o qualo permeterá l'establimiento d'a orden en o centro y sur d'Aragón.

Remón Belenguer IV creyó en Amposta un priorato independient d'o priorato de Sant Chil de Provenza, que yera de qui dependeban dica l'inte os hespitalers catalans. Este priorato se deciba Castellanía d'Amposta y en dependerán con o tiempo a más gran part d'as comandas y bailías d'a Corona d'Aragón.

Se veiga tamién

Plantilla:Destacato