Compromís de Casp
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
O Compromís de Casp (1412) estió una reunión de nueu notables, representants d'os reinos d'Aragón y Valencia y d'o prencipau de Catalunya (tres por cada país), en a ciudat aragonesa de Casp, que tenió por obchectivo decidir qui succederba a lo zaguer rei d'a casa d'Aragón Martín I d'Aragón (muerto en 1410). Os tres estatos s'heban compromeso antes a respectar, fuese cual fuese, a decisión d'os nueu notables. Fue esleito lo castellano Ferrando de Trastamara dito "d'Antequera", estando l'atro candidato Chaime II d'Urchel.
Resultato dreito d'o Compromís de Casp estió a introducción en a cadiera reyal aragonesa d'una dinastía castellana, y con o rei Alifonso V d'esta dinastía a luenga castellana ocupó o puesto de l'aragonés como idioma en una cort plurilingüe. L'aragonés quedó ta la clase baixa, prencipiando asinas poquet a poquet a suya disaparición a favor d'o castellano.
Dende fa bels anyos, se celebra a la fin de chunio en Casp una fiesta ta remerar o Compromís.