Chuana Coscujuela
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Chuana Coscujuela Pardina | |
|---|---|
| Información personal | |
| Naixida o: | 1910 |
| Naixida de: |  Fumel
|
| Muerta o: | 19 de febrero de 2000 |
| Muerta en: |  Barcelona
|
| Ocupación: | Escritora |
| Obras: | A lueca, Continazión |
Chuana Coscujuela Pardina (Fumel, Francia, 1910- † 19 de febrero de 2000) estió una escritora en aragonés, muit conoixita por a suya novela autobiografica A lueca.
A suya vida
[editar | modificar o codigo]Chuana Coscujuela naixió l'anyada 1910 de Fumel (departamento d'Òlt y Garona, Francia), enta do yeran itos a treballar os suyos pais. A o poco tiempo de naixer Chuana, tornan ta o lugar de do yera a familia, Adahuesca, en o Semontano: astí pasa Chuana a suya nineza. En 1922 se'n fue ta Barcelona, en do ya yeran bel unos d'os suyos chirmans. En Barcelona se casó con Joan Mirambell (Chuan en a obra de Chuana Coscujuela) y tenió dos fillas, una d'as cuals, a chicota, morió en as anyadas 80. Continó vivindo en Barcelona, mesmo dimpués d'a muerte d'o suyo mariu en 1991.
A suya obra
[editar | modificar o codigo]A finals d'os anyos 70 escribe noveladas as suyas memorias de nina en Adahuesca y a comarca (Radiquero, Uerto, ermita d'o Trevinyo, Uesca...). O libro se publicó en 1982 con o títol A lueca (a istoria d'una mozeta d'o Semontano) (Uesca, Publicazions d'o Consello d'a Fabla Aragonesa). Yera o primer libro que se publicaba en aragonés popular d'o Semontano. L'aceptación estió enorme, mas que mas por a espontaneidat y naturalidat con as que reconta os mas duros episodios d'a suya vida, y por a sencilleza con a que replega a vida tradicional en un lugar d'o Semontano. O suyo estilo ye pleno antimás d'expresions y frases feitas de carácter coloquial que li dan a o texto una gran viveza. Dimpués d'acotolata a primera edición (de 2.000 eixemplars), se'n fació una segunda, tamién de 2.000 eixemplars, en 1988. Una tercera edición d'A lueca, tamién de 2.000 eixemplars, s'ha feito en 1998.
Chuana Coscujuela yera Consellera d'Honor d'o Consello d'a Fabla Aragonesa. Ye estata una d'as millors y mas populars escritoras en aragonés d'o zaguer tercio d'o sieglo XX. Estió ganadora d'o Premio Arnal Cavero d'o Gubierno d'Aragón en l'anyada 1992.
Ye autora de:
- "Adahuesca", en A l'aire (Garbas), BBAA, Zaragoza, D.G.A., 1985.
- "Chunio de 1937". Fuellas, lº. 86, 1991.
- "Bellas expresions, mazadas y palabras d'Adagüesca". Fuellas, lº. 87, 1992.
- "A casa mía está en o Semontano". Fuellas, lº. 100, 1994.
- A lueca (a historia d'una mozeta d'o Semontano). Uesca, Publicazions d'o C.F.A., 1ª ed., 1982; 2ª ed., 1988; 3ª ed., 1998.
- Continazión (1922-1983).Uesca, Publicazions d'o Consello d'a Fabla Aragonesa, 1992.
| Predecesor: Cleto Torrodellas Mur (en 1990) |
Premio Arnal Cavero 1992 |
Succesor: Seminari de Filologia Romànica de la Universitat de Heidelberg (por a edición de l'antolochía Memòrias de la set, BB.AA.) |
