Celiaquía

De Biquipedia
Translate icon.svg Iste articlo ye escrito con as normas graficas EFA. Si quiers, puez aduyar cambiando a la grafía oficial de Biquipedia y sacando dimpués ista plantilla.
Una biopsia d'un bodiello chicot con malautía celiaca.

A celiaquía u malautía celiaca ye un proceso cronico, multiorganico autoimmune, que lesiona en primerías o bodiello y puede danyar qualsequier organo u teixiu corporal.[1] Afecta a personas que presientan una predisposición chenetica.[2] Ye producida per una intolerancia permanent a lo gluten (conchunto de proteínas presents en l'hordio, cibada, y segal y productos derivaus d'istos cerials),[3] pero no se tracta d'una simple intolerancia alimentaria ni muito menos d'una alerchia, ni d'un trastorno solament dichestivo como tradicionalment se consideraba.[4] Actualment se sabe que ye realment una malotía sistemica, ya que la respuesta immunitaria anormal causada per o gluten puede dar puesto a la producción de diferents autoanticuerpos que pueden atacar a qualsequier parti de l'organismo.

Sin un tractamiento estricto, puede provocar complicacions de salut muit grieus, entre las qualas cal sinyalar quantos tipos de cáncer (tanto de l'aparato dichestivo, con un incremento d'o risgo d'o 60 %, como d'atros organos), malotías cardiovasculars, trastornos neurolochicos y psiquiatricos (conoixius como neurogluten), atras malotías autoimmunes y osteoporosi, asinas como malotía celiaca refractaria (que no responde a lo tractamiento con a dieta) y en casos raros (sobretot en ninos) a denominada crisi celiaca, d'aparición de sopetón y que puede estar mortal.[5]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (en) Leffler DA, Green PH, Fasano A (2015). «Extraintestinal manifestations of coeliac disease». Nat Rev Gastroenterol Hepatol 12 (10): 561-7.
  2. (en) Ciccocioppo R, Kruzliak P, Cangemi GC, Pohanka M, Betti E, Lauret E, Rodrigo L (2015). «The Spectrum of Differences between Childhood and Adulthood Celiac Disease» . Nutrients 7 (10): 8733-51. PMC 4632446. PMID 26506381.
  3. (en) Tovoli F, Masi C, Guidetti E, Negrini G, Paterini P, Bolondi L (2015). «Clinical and diagnostic aspects of gluten related disorders». World J Clin Cases 3 (3): 275-84. PMC 4360499. PMID 25789300.
  4. (en) Tommasini, A; Not, T; Ventura, A (2011). «Ages of celiac disease: from changing environment to improved diagnostics». World J Gastroenterol 17 (32): 3665-71. PMID 21990947.
  5. (en) Lammers KM, Herrera MG, Dodero VI (2018). «Translational Chemistry Meets Gluten-Related Disorders». ChemistryOpen 7 (3): 217-232. PMC 5838388. PMID 29531885.