Archivo d'a Corona d'Aragón
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Archivo d'a Corona d'Aragón Archivo de la Corona de Aragón Arxiu de la Corona d'Aragó | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Información | |||
| Establito | 1318 | ||
| Seu | Palau del Lloctinent C/ Comtes, 2 08002 Barcelona C/ Almogàvers, 77 08018 Barcelona | ||
| Director | Carlos López Rodríguez | ||
| Dependient de | Ministerio de Cultura y Esporte | ||
| Localización | |||
| Sitio web | |||
| aca.gob.es | |||
L'Archivo d'a Corona d'Aragón ye o deposito documental surtiu d'os organos de gubierno d'a Corona d'Aragón medieval y moderna, encara que también tien fondos d'otros orichens. A suya seu ye dende l'orichen medieval en Barcelona, encara que ha dondiau muito por ixa ciudat; hue se conserva en un moderno edificio d'a Carrera d'os Almogávars. A sobén s'ha considerau o millor archivo d'a Edat Meya dimpués de l'Archivo Vaticano.
Dende o sieglo XIII os reis d'Aragón miroron d'organizar a suya documentación en o Palacio Reyal de Barcelona, pero dica 1318 no tenió una organización estable. Dende ixe momento, y dica o sieglo XVIII, estió un archivo administrativo en marcha, y d'alavez enta acá ye un archivo historico. L'archivero Próspero de Bofarull ordenó y inventarió os documentos, y en publicó muitos en a Colección de Documentos Inéditos para la Historia de España.
A sección mas conoixida ye a Reyal Cancillería, con os rechistros en do se copioron toz os documentos que entroron u salioron d'a escribanía d'o rei dende metat d'o sieglo XIII dica os Decretos de Nueva Planta, con mas de 6.000 libros manuscritos. También bi ha un amiro de cartas arribadas a os reis d'a Corona d'Aragón, os libros de cuentas d'o Mayestro Racional, procesos chudicials de toz os territorios d'a Corona d'Aragón, etc.
Han arribato en l'Archivo d'a Corona d'Aragón atros fondos d'orichen diverso, como l'archivo d'a Cheneralidat de Catalunya, o d'o Consello d'Aragón, os fondos d'os monesterios catalans desamortizaus u l'archivo d'os contes de Sastago.
Iste archivo perteneix a o Ministerio de Cultura y Esporte espanyol, que lo chestiona dende chinero de 2007 con a colaboración d'un patronato, en do son representadas Aragón, Catalunya, Valencia y Balears. Manimenos, contina ubierto un pleito entre Catalunya y a resta de territorios por o suyo control: o gubierno catalán argumenta que son d'éls, lo menos, os fondos que no pertocan a toda la Corona d'Aragón.