Hipotesi

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Una hipotesi (d'o griego antigo: ὑπόϑεσις, hypothesis, compuesto de hypo, "baixo" y thesis, "posición", y tamién suposición)[1] ye a premisa subtendita a un razonamiento u a una demostración.

O significato d'a palabra en os orichens yera una ideya intelichent u un metodo matematico capaz de simplificar os calculos, pero que no yera necesariament real. Con iste significato o cardenal Bellarmine fació servir a palabra cuan li advirtió a Galileo Galilei de no tratar o movimiento d'a Tierra como real.

En l'uso comun, una hipotesi ye una ideya provisional con una valura que ha d'estar contrimostrata. A hipotesi desiche asinas un esfuerzo por parti d'os investigadors ta confirmar-la u negar-la. En o metodo hipotetico-deductivo, una hipotesi habría d'estar falsificable.

A palabra "hipotesi" ye estata emplegata de trazas no guaire correctas ta la hipotesi de Riemann, que s'habría de decir mas propiament conchectura.

Por eixemplo, una persona que plega en un país y que troba una ovella blanca, podereba formular a hipotesi que todas as ovellas de ixe país son blancas. Ista puet estar considerata una hipotesi, porque ye falsificable, ye decir, se puede contrimostrar o contrario: sería prou ta ixo de trobar una ovella d'unatro color.

De normal as contrimuestras matematicas s'enuncian en tres partis: hipotesi, tesi y contrimuestra, an que l'enunciato de contrimostrar no ye a hipotesi sino a tesi, as hipotesi son en cambio as condicions en que s'operan, que s'emplegan chunto a os axiomas d'a teoría que s'emplega ta obtener a contrimuestra.

A tesi ye a proposición d'a que se deseya conoixer si ye verdat. O razonamiento que s'ha de fer ta plegar a conoixer si una tesi ye verdat se dice contrimuestra.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]