Cilicia

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Cilicia ye una rechión situata en o sureste d'a peninsula anatolica d'alto u baixo correspondient a l'actual Çukurova y, delimitata por a cordelera d'o Tauro a lo norte y ueste, a l'este por l'Antitauro y a lo sud por a Mediterrania, estando Cilicia en frent d'a isla de Chipre. A principal ciutat de Cilicia ye Adana. Cilicia se subdivide en dos partitas, l'ueste montanyoso y poco poblato y l'este, con planas, deltas y paúls.

Os cautivos principals son o trigo, o cotón y a canya de zucre, estos zaguers sobre tot en a partita oriental, on os treballos d'irrigación permitioron nuevos cautivos y a sedentarización de poblacions nomadas. Bi ha menas de zinc, plomo y cromo. Adana ye un centro industrial, con industrias téxtils, cementeras, tabaqueras y alimentarias.

Historia[editar | modificar o codigo]

Habitato por os luvitas, fació part de l'Imperio Hitita y d'estatos neohititas, uno d'ellos dito Hilaku, dito Kilikos por os griegos, os qui estendilloron ixa denominación pa dicir a tota a rechión. Os asirios preboron d'anexionar-se beluns d'estos estatos. Dimpués bi heba un reino independient chicot dito Suennesis, que aceptaba l'autoridat de l'Imperio Persa Aquemenida. Cuan os aquemenidas suprimioron ixe reino tota Cilicia se convertió en una satrapía persa.

Dimpués d'os aquemenidas Cilicia se la disputaban diferents reis helenisticos y fue conquiesto por Pompeu en l'anyo 67 A.C. Os romanos creyoron a provincia romana de Cilicia con diferents tierras d'a costa sud d'Anatolia.

En a Edat Meya os refuchiatos armenios creyoron en Cilicia un reino cristiano aligau d'os cruzatos y os mongols conoixito como Reino d'Armenia la Chica.

A fins d'o sieglo XIX a partita oriental de Cilicia estió un punto d'arribata de refuchiatos circasians. A principios d'o sieglo XX, y sobre tot en a Primera Guerra Mundial, a minoría armenia fue exterminata u forachitata en o Chenocidio Armenio.