Banzo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Icono d'aviso medico
Icono d'aviso medico
Advertencia: Biquipedia no ye un consultorio medico.
Si creye que aprecisa d'aduya, por favor consulte con un profesional d'a salut.
Iste articlo tracta sobre o banzo que ye una malautía infecciosa d'os animals homeotermos. Ta altros emplegos d'o termino «banzo» se veiga Banzo (desambigación).
Radiografía d'o mediastino d'un ser humano afectau.

O banzo u mal de banzo ye una malautía respiratoria de naturaleza infecciosa que puede afectar a cualsiquier animal homeotermo, causada per bellas cepas virulentas d'a eubacteria Bacillus anthracis, Gram positiva, aerobia (tamién microaerobia) y esporuladera, que ye ubicua de maniera natural. En Aragón se reconoix sobre tot como malautía asociada a lo ganau domestico.

A malautía se gosa manifestar per a ronquera que produceix en os animals afectatos, dificultando-les porquet a poquet a respiración. Dimpués d'ista primer fase, se comienza a observar una destrucción d'os epitelios respiratorios (y bellas vegadas, tamién d'o sistema dichestivo), conducindo a la producción d'hemorrachias que rematan con a muerte de l'animal. As endosporas de B. anthracis s'eliminan en grans cantidaz ta fora de l'organismo enfermo, y en a sangre y en os excrementos d'os animals afectaus se'n i puede trobar milenta, de forma que quedan como formas de resistencia en o terreno.

A infección se gosa producir per contacto, a traviés de nafras y chiquetas feridas en a piel que conducen a la suya forma cutania, a traviés d'a inchesta d'alimentos contaminaus con as endosporas y a traviés d'a inhalación d'ixas estructuras de resistencia, que alavez cherminan en o sistema respiratorio, dando la infección respiratoria que gosa estar a mes grave y sistemica. As dos zagueras formas d'infección son as prencipals en os animals herbivoros, pus per a suya forma d'alimentación a sobén pasan buens ratos amorraus en tierra.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]