Transistor

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Foto con distintos tipo de transistors.

O transistor ye un dispositivo semiconductor d'estato solido que s'emplega ta l'amplificación y a conmutación, y tien tres terminals: una de chicota corrient u voltache aplicato a un d'os terminals controla la corrient en os atros dos. O transistor ye o component prencipal de tota la electronica moderna

En os circuitos dichitals, o transistor s'emplega como un interruptor electrico muit rapedo, y a organización sistematica d'os transistors permite que funcionen como puertas lochicas, memorias tipo RAM y microprocesadors.

En os circuitos analochicos os transistors s'usan como amplificadors. Os amplificadors d'audio, as fuents d'alimentación estabilizatas y os amplificadors de frecuencia son circuitos analochicos que levan transistors.

Invención[editar | modificar o codigo]

O transistor s'inventó en os Laboratorios Bel en aviento de 1947 (amostrato por primera vegata o 23 d'aviento) por John Bardeen, Walter Houser Brattain y William Bradford Shockley, a qui lis dioron o premio Nobel de Fisica en 1956. Ironicament, s'heban proposato de creyar un transistor d'efecto campo (FET) predito por Julius Edgar Lilienfeld ya en 1925 pero a la fin descubrioron l'amplificación de corrient en o transistor con puntos d'unión que dimpués evolucionó dica convertir-se en o transistor bipolar (BJT).

Tipos[editar | modificar o codigo]

En termins chenerals, os transistors discretos se clasifican seguntes os siguients parametros: tipo (transistor, FET), potencia (baixa, meyana, alta), frecuencia (baixa, meyana, alta) y función (amplificación, conmutación). D'ista manera, por eixemplo, un transistor en concreto puet estar clasificato como bipolar, de baixa potencia y alta frecuencia de conmutación.

Os transistors vienen en una ampla gama de encapsulatos, a ormino de vidre, metal, ceramica u plastico. Os transistors de potencia tienen un encapsulato relativament gran que puet estar montato sobre un disipador de calor ta evitar que se cremen. En l'extremo oposato, bels transistors d'alta frecuencia y de montache superficial son tan chicoz como una particla de polvo. Bi ha muitos transistors, especialment os de potencia que tienen un terminal (a sobén o colector u o drenador) connectato internament con o encapsulato ta facilitar a disipación d'a calor.

Os primers transistors yeran feitos de chermanio (Ge) pero agora la mayoria son feitos de silicio (Si). Beluns d'os de mayor rendimiento se fabrican con arseniuro de galio (GaAs).

Cómo funcionan os transistors?[editar | modificar o codigo]

Bi ha dos tipos basicos de transistors, os bipolars (BJT) e os d'efecto campo (FET), y cadagún funciona de forma diferent. O transistor bipolar se diz asinas porque a canal de conducción prencipal usa tanto eletrons como vueitos ta trasportar a corrient eletrica prencipal. Os d'efecto campo (tamién ditos unipolars) nomás emplegan un d'os dos tipos de trasportador (u vueitos, u eletrons, seguntes o soztipo de FET). Se veigan os articlos de cada tipo de dispositivo ta mas información.

Zonas de treballo[editar | modificar o codigo]

Zona de tallo: O feito de fer nula la corrient de base, ye equivalent a mantener o circuito base emisor ubierto, en istas circunstancias a corrient de colector ye cuasi nula y por ixo se puet considerar o transistor en o suyo circuito como un interruptor ubierto.

Zona de saturación : O diodo colector ye polarizato dreitament y o transistor se comporta como una chicota resistencia. En ista zona un augmento d'a corrient de base no prevoca un augmento d'a corrient de colector, ista pende nomás d'a tensión entre emisor y colector. O transistor se pareixe en o suyo circuito emisor-colector a un interruptor zarrato.

Zona activa dreita: Corresponde a una polarización dreita d'a unión emisor-base y a una polarización inversa d'a unión colector-base. Ista ye a rechión d'operación normal d'o transistor ta l'amplificación.

Sensibilidat a la luz[editar | modificar o codigo]

Os transistors bipolars pueden activar-se con luz a mas de con electricidat. Os dispositivos disenyatos ta iste proposito se dicen fototransistors, pero no son mas que transistors estandars con un encapsulato transparent.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]