Escenario

De Biquipedia
(Reendrezau dende Scena)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Escenario d'o espectaclo Quidam d'o Cirque du Soleil.

O escenario (/es.θe.'na.rjo/) ye, en o teatro, o espacio destinato a o publico ta a interpretación de produccions teatrals u atros escaicimientos. O escenario sirve como espacio ta os actors u interpretes y como un punto focal ta os miembros d'o publico. Como elemento arquitectonico, o escenario puet consistir en una plataforma (a sobén elevata) u una serie de plataformas. En bels casos, pueden estar temporals u achustables, pero en os teatros y atros edificios adedicatos a iste tipo de produccions, o escenario ye a sobén un elemento estable y permanent.

O espacio escenico puet emplegar-se d'una traza mas u menos clasica u innovadora, y entendito como espacio artistico (termin que comparte con atras artes) puet referir-se a un termin propio de l'arte de vanguardia que supera en dimensions fisicas y conceptuals a o escenario tradicional, vulnerando o principio clasico de deseparación con o publico u cuatrena paret.

Bi ha cuatre tipos de escenarios que varian en relación a o suyo uso y en relación con o publico. A forma mas común en Occident ye o escenario tipo proscenio. En iste tipo, o publico se localiza en un costato d'o escenario con a resta d'os costatos ocultos y emplegatos por os interpretes y os tecnicos. Os escenarios centrals son parellans a os de tipo proscenio, pero con una plataforma u aria d'interpretación que s'estendilla enta o publico de traza que iste se sitúa en tres costatos. En un teatro redondo, o publico se localiza en os cuatre costatos d'o escenario. Un cuatreno tipo de escenario ye aquel que se construye especificament ta una representación u que embreca un espacio preexistent y adaptato como escenario.

Historia d'o escenario[editar | modificar o codigo]

Escenario d'un teatro a l'aire libre, Regent's Park, Londres.

En os principios d'a historia d'o teatro, os escenarios yeran a sobén simplament arias trigatas ta interpretacions aintro d'un lugar. Como o teatro deriva d'os ritos y ceremonias relichiosas, istas arias tenioron especial significato ta a tribu. Os primers escenarios elaboratos estioron os de l'Antiga Grecia a on que os escenarios yeran orichinalment solos, y que se desembolicoron enta grans anfiteatros a l'aire libre con escenarios permanents. O mesmo tipo de teatros fuoron adoptatos por os romanos que los estendilloron por tota Europa.

Chicoz escenarios portatils yeran normals en a Edat Meya y s'usaban ta interpretar misterios y miraclos en as seus, asinas como en l'exterior ta o pueblo. Escenarios parellans s'emplegoron ta a Comedia de l'arte en Italia, que s'estendilloron por tot o continent en os sieglos siguients.

Bibliografía[editar | modificar o codigo]

  • Gillette, J. Michael. Theatrical Design and Production, 3rd Ed. Mountain View, California: Mayfield, 1997. ISBN 1-55934-701-5.
  • Wilson, Edwin. The Theater Experience, 7.ª Ed. Nueva York: McGraw-Hill, 1998. ISBN 0-07-913202-2.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]