Metro de Roma

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Logo
Metro de Roma

MA 300 arribando a la gara Conca d'Oro
Nombre local Metropolitana di Roma
Debantadera 1955
Administración ATAC
Lonchitut 60,0[1] km
Tipo Amplo normal
Numero linias 3
Numero garas 74
Pasachers
al diya
al anyo

762 000[2]
278 130 000[2]
Mapa d'o trachecto

O Metro de Roma (en italiano Metropolitana di Roma) ye o rete de ferrocarril de transporte publico existent en a ciudat de Roma (Italia). A primera linia d'o metro (linia B, de color azul) estió inaugurata en 1955, a segunda linia (linia A, de color roya) estió inaugurata en 1980 y a tercera linia (linia C, de color verde), en 2014. Tien 74 garas[3], d'as cuals 59 son soterranias.

Dende l'1 de chinero de 2010 o rete ye chestionato, chunto con os transportes de superficie, por a interpresa publica ATAC.

As linias[editar | modificar o codigo]

Linia A[editar | modificar o codigo]

Ta mas información, se veiga l'articlo prencipal sobre Linia A.

A linia A, de color narancha, estió a segunda linia construita en a ciudat. O primer trampo d'a linia, Ottaviano-Cinecittà, estió inagurato l'16 de febrero de 1980 por Luigi Petroselli, alcalde de Roma[4][5][6].

Gara de Vittorio Emanuele d'a linia A.

O treballo de construcción d'a nueva linia estió pando y complexo, principalment por a tecnica d'excavación a cielo ubierto, con muitos problemas de viabilidat. As obras estioron aturatas mientres 5 anyos, dica que emplegó a tecnica de tuneladora que, anque resolvería os problemas de viabilidat y de trafico, tien problemas con os edificios d'a redolada[7].

Os treballos estioron aturatos altros dos anyos por os problemas de trascruzar o río Tíber. Tamién altros problemas en a construcción d'a linia estioron as restas arqueolochicas d'a redolada d'a piazza della Repubblica y os errors en o prochecto d'inchenieria d'o puente Nenni[7].

Poco dimpués d'a inauguración d'o primer trampo, ista linia estió prolargata enta lo sud con a nueva gara de Anagnina, que actualment ye o cabo de linia. Entre 1999 y 2000, a linia tornó a enamplar-se con o trachecto dende a gara de Ottaviano dica a gara de Battistini[7].

A linia tien 27 garas, con una largaria de 18,425 km. y conta con connexión con a linia B en a gara de Termini.

Linia B[editar | modificar o codigo]

Ta mas información, se veiga l'articlo prencipal sobre Linia B.

A linia B, de color azul, cruza a ciudat de norte-este a sud. As suyas garas de cabo son Rebibbia (en o barrio an ye a garchola d'o mesmo nombre), Jonio (en Montesacro) y Laurentina (a l'este d'o districto d'EUR).

Gara de Garbatella d'a linia B.

O primer trampo, Termini-Laurentina estió inaugurata o 9 de febrero de 1955 por Luigi Einaudi, allora presidente d'a Republica Italiana[8].

Os treballos prencipiaron en os anyos trenta mientres o gubierno fascista con a unión d'a gara de Termini, en o centro d'a ciudat, con o nuevo districto E42 (hue EUR), an yera programata l'Exposición Universal de 1942. L'exposición estió cancelata por la guerra y os tunels estioron emplegatos como refuchio antiaerio. As obras retornaron en 1948 dica 1955, anyo en que estió inaugurato o dicho trampo d'a linia[8].

En 1990, de Termini, a linia estió prolargata dica l'actual cabo de linia en a gara de Rebibbia, en o canto nord-este d'a ciudat; y estió ubierta una nueva gara, Marconi, en o primer trampo. Mas tardi, nuevas garas estieron ubiertas, como Ponte Mammolo (hue, un nyugo de transportes con a connexión con o transporte metropolitano d'o Lazio) y Quintiliani.

Dende l'anyo 2000 s'han realizau enamplacions d'a linia con o emplego d'as nuevas tecnicas constructivas como a tuneladora. Hue existe un ramal en o canto norte-oriental d'a ciudat (da servicio d'os municipios II, III y IV) y cuyo nombre ye linia B1, a cual estió inaugurata en dos fases: un primer trampo, o 13 de chunio de 2012, dende la gara de Bologna dica la gara de Conca d'Oro; y un segundo trampo, o 21 d'abril de 2015 dende Bologna dica Jonio.

A linia B tien 26 garas, con una largaria de 23,5 km. y conta con connexión con a linia A en a gara de Termini.

Linea C[editar | modificar o codigo]

A linia C, de color verde, conecta o estrimera este de Roma (con cabo de linia en o municipio de Monte Compatri) con a terminal de Lodi, en o districto de San Giovanni. Tien una largaria de 18,1 km. y conta con 21 garas. Os vehículos, d'a serie Metro Automatico AnsaldoBreda, no tien maquinista y ye totalment automatizatos[9].

Gara de Monte Compatri-Pantano d'a linia C.

A construcción d'a linia metropolitana empecipió en o mes d'agosto de 2006, con a prospección de puestos arqueolochicos, mientres en abril de 2007 estió ubierto o primer yacimiento en el districto Prenestino-Labicano[10]. O prochecto inicial quereba ubrir o primer trampo dica la gara de San Giovanni en 2011 y a linia completa en 2015, pero hue dita apertura ye posposta[11]. Iste prochecto alufra a construcción de 30 garas con una largaria completa de 25,6 km.

O 9 de noviembre de 2014 estió inaugurata o primer trampo dende Pantano dica Parco di Centocelle, con una largaria de 12,7 km. y 15 garas[12]. O 1 de mayo de 2015 prencipió a marcha en blanco d'o segundo trampo dende Mirti dica Lodi, y estió ubierta t'a chent o 29 de chunio de 2015.

Rete[editar | modificar o codigo]

Actualment o rete ye composato de tres linias:

Linia Trachecto Inauguración Zaguer enampladura Lonchitut en km Numero de garas Numero de viachers
(en millons)
Tiempo de
viache
BattistiniAnagnina 1980 2000 18,4 27 19,4 41 min
LaurentinaRebibbia / Jonio 1955 2015 22,9 26 19,1 32/34 min
Monte Compatri-PantanoLodi 2014 2018 18,1 22 8,2 35 min
Total: 59,4 73 46,8 -

Servicio[editar | modificar o codigo]

Titol de viache[editar | modificar o codigo]

L'ATAC tien como titol de viache basico o BIT (Biglietto Integrato a Tempo, en aragonés: Billet Integrato por Tiempo) con una duración de 100 menutos. Altros billez son: Roma 24h/48h/72h, o Notturno Roma y o CIS (Carta Integrata Settimanale, en aragonés: Tarcheta Integrata Semanal). Tamién existen 3 tipos de abonos recargables con as tarchetas electronicas èRoma e Metrebus Card Red: El mensual, personal o impersonal, y l'anual.

O billet ye valiu en toz os meyos de transporte d'ATAC (linias metropolitanas, autobús, tramvía y as 3 linias de ferrocarril suburbano) y os trachectos urbans de ferrocarril rechional (FL).

Horario[editar | modificar o codigo]

As linias A y B ye ubiertas de domingo a chueves de 5:30 dica 23:30; viernes y sabados de 5:30 dica 1:30. A linia C ye ubierta toz os diyas de 5:30 dica 23:30[13].

Mientres en a nuei o trachecto d'o metro ye complementato por as linias de bus nocturno N1 (linia A), N2/N2L/N2P (linia B) y N28[14] (linia C).

Cobertura GSM/UMTS[editar | modificar o codigo]

En l'anyo 2011 arribó a o metro a cobertura GSM-UMTS/HSPA[15]. O 9 de chinero de 2014 a cobertura ye completa en a linia A y en a linia B dica a gara de Laurentina-Rebibbia, mancando nomás o trampo Bologna-Jonio (B1) y a trampo soterranio d'a linia C[16][17].

Transporte de bicicletas[editar | modificar o codigo]

As bicicletas plegables pueden circular librement en o rete de metro, mientres altros tien limitacions de horario y diya d'a semana[18].

O 24 d'octubre de 2013 estió presentato un prochecto[19] cual obchetivo ye a creyación de puestos d'intercambio en as garas de metro[20].

Cronolochía important[editar | modificar o codigo]

Calendata Gara Linia
10 febrero 1955 Termini-EUR Fermi
16 febrero 1980 Ottaviano-Cinecittà
11 chunio 1980 Cinecittà-Anagnina
12 marzo 1990 Marconi
8 aviento 1990 Termini-Rebibbia
8 aviento 1990 Garbatella
8 aviento 1990 Laurentina
13 aviento 1995 Ponte Mammolo
29 mayo 1999 Ottaviano-Valle Aurelia
1º chinero 2000 Valle Aurelia-Battistini
23 chunio 2003 Quintiliani
12 chunio 2012 Bologna-Conca d’Oro
9 noviembre 2014 Monte Compatri-Pantano-Parco di Centocelle
21 abril 2015 Conca d’Oro-Jonio
29 chunio 2015 Parco di Centocelle-Lodi
12 mayo 2018 Lodi-San Giovanni

Referencias[editar | modificar o codigo]

Veyer tamién[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]