Mesura

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Medición d'o diametro con un calibre.

Una mesura ye un valor numerico u magnitut de bel atributo fisico d'un obchecto, como por eixemplo a longaria, a capacidat, o volumen u o peso, obtenito por experimentación a traviés de metodos empiricos y exprisato seguntes uns patrons, as unitaz de mesura, determinatas por bella norma estandar, como pueden estar o metro, o litro u o kilogramo. O termin tamién s'emplega ta decir o proceso ta obtener o valor d'una determinata magnitut.

A metrolochía ye a branca d'a ciencia que s'ocupa d'o estudio d'as mesuras y o establimiento d'os patrons de mesura, a sobén fundamentatos en determinatos fenomenos fisicos. O proceso de mesura embreca a sobén a utilización d'instrumentos de mesura, como cinta metrica u una regla (regle si ye gran), una balanza, un barometro, un amperimetro u un velocimetro. Istos instrumentos han estato calibratos por comparanza con un patrón u unidat de mesura. A mas de caracteristicas fisicas como a distancia, a enerchía, o tiempo u a cantidat de materia tamién se pueden mesurar atros aspectos como as aptituz d'as personas u as suyas percepcions, asinas as encuestas u os tests psicotecnicos tamién pueden estar consideratas formas de mesura.

A mesura d'una determinata magnitut ye una estimación y leva asociata siempre a presencia d'una error, siempre bi ha un cierto grau d'incerteza. Por tanto, a reducción d'a incerteza será un d'os prencipios fundamentals con o que treballará la metrolochía. Se considera que as errors de mesura presentan una distribución normal arredol d'o valor real d'a magnitut mesurata, baixo ista suposición cada mesura tendrá tres components:

  • o valor estimato.
  • o marguin d'error u d'incerteza.
  • o nivel u intervalo de confianza, a probabilidat de que o valor estimato sía aintro d'a marguin d'error.

A mesura ye un concepto fundamental d'a ciencia, ye un d'os principios que la caracterizan y la diferencian d'a pseudosciencia. Ye relativament fácil construir una teoría sobre aspectos d'a naturaleza, pero ye muit dificil fer-lo seguindo lo metodo cientifico que leva asociata la necesidat de prener mesuras con gran precisión. A mesura tamién ye fundamental en os campos como a industria, o comercio, a incheniería, a construcción u a electronica.