Ilerchetz
Ilerchetz (†) Iltirgesken | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
| ||||||
Ibero | ||||||
Iltirta, Atanagrum, Eso | ||||||
Indíbil, Mandonio | ||||||
Atros pueblos ibers | ||||||
![]() Mapa de l'aria que dominaban os ilerchetz |
Os ilerchetz estioron un pueblo iberico que habitaba en zonas d'as actuals provincias de Leida y Uesca.
Tenioron un papel important en a II Guerra Punica. En tiempos d'as guerras punicas teneban un rei, Indibil y un cabo militar, Mandonio. Preboron d'aproveitar a segunda guerra punica pa librarse d'os cartachineses y romans aduyando a os uns u os atros d'alcuerdo con as circustancias y tamién pa ganar importancia debant d'os pueblos vicins, consolidando y enamplando os suyos dominios.
A lo principio estioron aliatos d'os cartachineses y fustigaban a las tropas romanas. Esto encomenzó a cambear quan os romans conquirioron Cartachena en l'anyo 209, y Publio Cornel Escipión libero os ostaches u refenas d'as clases dirichents iberas, entre os que yera a familia de Mandonio.
En l'anyo 208 Indíbil cayó presionero en a batalla de Bailén quan luitaba a lo costato d'os cartachineses. En l'anyo 207 Indíbil y Mandonio organizoron una sublevación con o refirme d'o cheneral cartachinés Magón. Escipión los castigó imposando-lis un tributo. Quan os exercitos cartachineses desapareixioron d'a peninsula Indíbil y Mandonio organizoron una sublevación unindo a la mayor parte d'os pueblos d'o noreste peninsular, con un exercito de 30000 hombres y quasi 4000 chinetz. Indíbil morió en a batalla y Mandonio cayó prisionero y fue executato.
Roma imposó a los ilerchetz un rei vasallo de Roma, perdioron l'autonomía y capacidat d'organizar tropas y quedoron sozmesos a pagar un impuesto regular como atros pueblos d'a peninsula.
Mencions en fuents aragonesas[editar | modificar o codigo]
En a "Grant Cronica d'Espanya", compilación historica de Chuan Ferrández d'Heredia en parlan:
Bibliografía[editar | modificar o codigo]
- (es) Julio Mangas: De Aníbal al emperador Augusto. Hispania durante la República Romana. Historia 16.