Hormona

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Representación 3D d'un hexamero d'insulina humana.

Una hormona ye prencipalment una proteína u un esteroide que en os sers vivos pluricelulars regula y coordina l'actividat conchunta d'as celulas. Son mensachers bioquimicos producitos por glandulas endocrinas u de secreción interna ya que tiran as hormonas a lo meyo interno (sangre, hemolimfa u sapia). Nomás actúan sobre un organo determinato dito organo blanco u organo diana as celulas d'o cual son as solas que tienen en a membrana plasmatica receptors hormonals especificos ta aquellas hormonas que pueden influir en l'actividat de l'organo.

Bi ha una hierarquía d'as glandulas de secreción interna; asinas, bellas hormonas d'a hipofisi actúan sobre as glandulas perifericas de secreción interna, y l'aumento d'hormonas en a sangre aturan l'actividat d'a hipofisi, de traza que s'estableixe un mecanismo d'interdependencia que tiende a mantener constant o ran d'hormonas en a sangre.

O estudio d'as hormonas se fa experimentalment en animals en extrayer-les a zona productora, o que i prevoca sintomas de deficiencia. La restauración d'a normalidat se consigue por inchección d'extractos d'a parti extraita; d'ista parti se'n ha puesto quitar una substancia pura que tienga istos efectos, que ye a hormona, y d'a cual s'ha puesto estudiar a composición, o metabolismo, etcetera...